|
11-sinf BiologiyaBog'liq 11-savol-javob 093806Eralar
Davr va uning
davomiyligi
(million yil)
Hayvon va o‘simliklar evolutsiyasi
Yoshi
Kaynozoy
67 mln yil
Antropogen
(to‘rtlamchi), 1,5
Odam paydo bo‘lgan va rivojlangan. Hayvon va o‘simlik
dunyosi zamonaviy ko‘rinishga ega bo‘lgan
Neogen (pastki
uchlamchi), 23,5
Sutemizuvchi hayvonlar, qushlar hukmron bo‘lgan
Paleogen (yuqori
uchlamchi), 42
Lemurlar, kengtovonlilar, keyinroq – parapiteklar, drio-
piteklar paydo bo‘lgan. Uchishga moslashgan hasharotlar
soni ortgan
Mezozoy
230 mln
yil
Bo‘r, 70
Xaltali va yo‘ldoshli sutemizuvchilar, haqiqiy qushlar paydo
bo‘lgan. Suyakli baliqlar hukmronlik qilgan. Yopiq urug‘li
o‘simliklar paydo bo‘lgan va keng tarqalgan. Hasharotlar
yordamida changlanuvchi o‘simliklar paydo bo‘lgan. Jamoa
bo‘lib yashovchi hasharotlar: termitlar, chumolilar, asalarilar,
arilar paydo bo‘lgan. Qirqquloqlar va ochiq urug‘li o‘sim-
liklar kamaygan. Davr oxirida yirik sudralib yuruvchilar –
dinozavrlar, pleziozavrlar, ixtiozavrlar qirilib ketgan
Yura, 58
Sudralib yuruvchilar (dinozavrlar) hukmronlik qilgan. Ar-
xeopteriks paydo bo‘lgan. Boshoyoqli molluskalar keng
tarqalgan. Ochiq urug‘li o‘simliklar hukmronlik qilgan
Trias, 35
Sudralib yuruvchilarning xilma-xilligi ortgan. Suyakli baliqlar,
toshbaqalar, timsohlar, uchar kaltakesaklar, dinozavrlar, dast-
labki sutemizuvchilar paydo bo‘lgan. Trilobitlar qirilib ketgan
Paleozoy
570 mln
yil
Perm, 55
Sudralib yuruvchilar rivojlangan. Yirtqich tishli kaltakesaklar
kelib chiqqan. Trilobitlar qirilgan. Ochiq urug‘li o‘simliklar-
ning xilma-xilligi ortgan
Toshko‘mir,
75–65
Suvda hamda quruqlikda yashovchilar keng tarqalgan. Dastlab-
ki sudralib yuruvchilar paydo bo‘lgan. Uchuvchi hasharotlar,
o‘rgimchaklar paydo bo‘lgan. Trilobitlar kamaygan. Qirqquloq-
lar avj olib rivojlangan. Ochiq urug‘li o‘simliklar paydo bo‘lgan
Devon, 60
Qalqondorlar kamaygan. Panjaqanotli baliqlar, stegosefallar
paydo bo‘lgan. Yuksak sporali o‘simliklar kelib chiqqan
Silur, 30
Trilobitlar va korall poliplari avj olib rivojlangan. O‘sim-
liklar quruqlikka chiqqan. Suvo‘tlar keng tarqalgan
Ordovik, 60
Kembriy, 70
Dengiz umurtqasiz hayvonlari kovakichlilar, halqali chu-
valchanglar, molluskalar, trilobitlar keng tarqalgan. Jag‘siz
umurtqali hayvonlar – qalqondor baliqlar paydo bo‘lgan
|
| |
