qismiga yo‘naltiradi. Keyin mijoz qismi so‘rovni mos port drayveriga jo‘natadi
(masalan, SOM-portga). A kompyuter portining
drayveri va kontrolleri V
kompyuterning mos porti drayveri va port kontrolleri bilan o‘zaro ishlab xabarni
baytma-bayt portning drayveri orqali V kompyuter operatsion
tizimining server
qismiga uzatadi.
V kompyuterning server qismi o‘zining operatsion tizimi orqali barcha
mijozlar uchun umumiy bo‘lgan o‘z lokal resurslariga murojaat qiladi.
Keyin
transport tizimi orqali A va V kompyuterlarining server va mijoz qismlari o‘zaro ish
olib boradi: A kompyuterning ma’lumotlari V kompyuter orqali chiqariladi yoki V
kompyuter xotirasidan fayl tarmoq orqali A kompyuterning amaliy masalasiga
(amaliy dasturga) uzatiladi.
Tarmoqning ikkita kompyuterlarining o‘zaro ishlashi
bayon etilgan tartibini
printer bilan birgalikda ishlatish misolida ko‘rib chiqamiz. O‘zaro ishlash
kompyuterlar orasida aloqa kanallari bo‘ylab uzatiladigan xabarlar ko‘rinishida
ifodalanadi. Xabarlar ba’zi harakatlarning bajarilishiga buyruqlardan (masalan,
kerakli faylni ochish) va bu fayl bilan ishlashdan iborat bo‘lishi mumkin.
Dastlab kompyuterning ajratilgan tashqi qurilmasi bo‘lgan
printer
bilan o‘zaro ishlash tartibini ko‘rib chiqamiz. Kompyuter va istalgan
turdagi tashqi qurilma orasida o‘zaro ishlashini
tashkil etish uchun tashqi
fizik interfeyslar ko‘zda tutilgan.
Interfeys bu mustaqil obyektlar orasida mantiqiy va fizik o‘zaro ishlashining
o‘rnatilgan chegarasidir. Interfeys - obyektlarning o‘zaro aloqa bog‘lash
parametrlarini, amallarini va ko‘rsatgichlarini ta’minlaydi.
Fizik interfeys (port) bu kontaktlar to‘plamiga ega razyom bo‘lib, uning
uchun elektr aloqalar parametrlari va uzatiladigan signallar xarakteristikalari qat’iy
o‘rnatilgan. Mantiqiy interfeys bu kompyuter va tashqi
qurilma joylashtirilgan
dasturlarini o‘zgartiradigan o‘lchamdagi xabarlar to‘plami hamda bu xabarlar
orasida almashish qoidalar to‘plamidan iborat.
