tarmoqlarda tashkil etiladi. Bu holda, boshqarishning markazlashtirilgan vositalarini
qo‘llanilishining zarurati yo‘q, bir necha foydalanuvchilarga ajratiladigan resurslar
ro‘yxatini va ularga ruxsat etish parallellarini muvofiqlashtirish yetarli bo‘ladi.
Biroq katta tarmoqlarda boshqarishning markazlashtirilgan vositalari,
ma’lumotlarga ishlov berish va saqlash, ayniqsa ma’lumotlarni himoya qilish zarur
bo‘lib qoldi va bu imkoniyatlarni ajratilgan serverlar
orqali tarmoqlarda oson
ta’minlash mumkin.
Ajratilgan serverli tarmoqlarda (
11.19-rasm
) tarmoq operatsion
tizimlarning maxsus variantlari ishlatiladi. Ular server
vazifasida ishlash uchun
optimallashtirilgan va server operatsion tizimlari deyiladi. Bu tarmoqlarda
foydalanuchi kompyuterlari mijozning operatsion tizimlari boshqaruvi ostida
ishlaydi.
11.19-rasm
. Ajratilgan serverli kompyuter tarmog‘i.
Ajratilgan serverli tarmoqlarda mijoz
operatsion tizimlari odatda, server
vazifalaridan ozod qilinadi, bu ularning tuzilishini sezilarli soddalashtiradi.
Mijoz
operatsion tizimlarini ishlab chiqaruvchilar asosiy eʻtiborni tarmoq xizmatlarining
Lokal qisim
К
S
Тronsportirovka
Bir
rutbali
bog‘lama
Ajratilgan server
Mijoz bog‘lamasi
Lokal qisim
S
Тronsportirovka
Lakol qisim
К
Тronsportirovka
Lokal qism
К
Тronsportirovka
Lokal qism
К
Тronsportirovka
foydalanuvchi interfeysi va mijoz qismlariga qaratadilar. Soddaroq mijoz
operatsion tizimlari faqat asosiy tarmoq xizmatlari bo‘lgan, odatdagi faylli xizmatni
va chop etish xizmatini quvvatlaydi. Shu bilan bir
vaqtda ularga deyarli imkon
beradigan mijoz qismlarining keng to‘plamini quvvatlaydigan universal mijozlar
ham mavjud.
Katta tarmoqlarda mijoz-server munosabatlari bilan bir qatorda bir rutbali
aloqalardan ham saqlanadi.
Bu ayniqsa, ko‘plab komponentlar tuzilmasi
o‘zgartirilmasdan tarmoqning umumiy tarkibiga kiritiladigan korporativ tizimlar
uchun dolzarbdir. Ular korporatsiyaning alohida bo‘linmalari uchun xizmat qiladi
va ular uchun harakatdagi va qulay bo‘lgan bir rutbali o‘zaro
ishlash ish tartibini
saqlashi maqsadga muvofiqdir. Bunday tarmoqlar ko‘pincha elementlar sifatida ham
server, ham bir rutbali tarmoqlar qatnashadigan ixcham sxema bo‘yicha quriladi.