|
quruq transformatorlar uchun
|
| bet | 2/2 | | Sana | 29.05.2024 | | Hajmi | 17,27 Kb. | | #256841 |
Bog'liq 15-mavzu. Transformatorning qizishi va sovishiquruq transformatorlar uchun:
Davlat standartiga asosan cho’lg’amlarga va magnit o’zaklarga tegib turgan ximoyalovchi materiallar uchun issiqlikga chidamlilik klassiga boliq ravishda S da
V ……………………………………………………………………………………….. 50
A ……………………………………………………………………………………….. 65
E ……………………………………………………………………………………….. 80
B ……………………………………………………………………………………….. 90
F ……………………………………………………………………………………….. 115
H ..……………………………………………………………………………………….140
Transformatorlar suv bilan sovutilganda uning qismlarining xaroratini ortishi yuqoridagilarga nisbatan 15S ga ortishi mumkin. Transformatorlarni 15-20 yil ishlashini taominlash uchun qismlarining xaroratini ruxsat etilgan qiymatlarida o’rab turgan muxitning xaroratini sutka va yil davomidagi tebranishlari va transformatorning yuklamasi xisobga olingan.
Transformatorlarning qaror topgan qisqa tutashuv rejimlarida cho’lg’amlarning xarorati quyidagi ruxsat etilgan qiymatlardan ortmasligi shart.
Moyli transformatorlar uchun
cho’lg’amlari misdan tayyorlangan cho’lg’amli ……….. 250S
alyumindan tayyorlangan cho’lg’amli ……………………. 200S
Misdan tayyorlangan quruq transformatorlar uchun ximoyalovchi materiallarning issiqlikka chidamlilik klassiga asosan.
A ………………………………………………………………………………….. 180S
E .………………………………………………………………………………….. 250S
B,F,H ..………………………………..…………………………………………. 350S
Cho’lg’amlari alyumindan tayyorlangan quruq transformatorlar uchun ximoyalovchi materiallarni issiqlikga chidamlilik klassiga asosan:
A ……………………………………………………………………………………..180S
Ye,B,F,H .………………………………...………………………………………. 200S
Transformatorlarning qisqa tutashuv rejimining davomiyligi Davlat standartiga asosan 5 sekunddan oshmasligi kerak.
Tolali izolyasion materiallarni izolyasiyasini holatiga baxo berishni zamonaviy usullaridan biri “cig’im - vaqt” usuli bo’lib YeV-3 asbobi yordamida bajariladi.
Ushbu usul bilan izolyasiyani sig’imi zaryadlanadi va tezlik bilan razryadlanadi (ya’ni zaryadlanish tugallanishi bilan cho’lg’am qisqa tutashtiriladi) va ikkinchi martasida zaryadlanish tugaganidan so’ng sekinlik bilan razryadlanadi (zaryadlanish tugalangandan so’ng 1 sekund o’tib cho’lg’am qisqa tutashtiriladi).
Birinchi xolatda S- izolyasion materialni sig’imi aniqlanadi, ikkinchi xolatda ∆S- absorbision sig’im xisobiga sig’imni ortishi aniqlanadi.Sig’mni ortishi izolyasiyasi nam chulg’amli transformatorda 1 sekund ichida paydo bo’lishga ulgiradi.
Cho’lg’ami quruq transformatorda esa u sezilarli emas.
∆S =[ (0,02-0,08) S]
Cho’lg’ami nam transformatorda
∆Snam >> 0,1 S
∆S/S-sig’im nisbati transformator cho’lg’amini namlik darajasini aniqlab beradi. Izolyasiyani xolatiga baxo berishni sig’imli usuli tolali izolyasion materiallarni A-sinfiga ta’luqlidir, chunki qutublanish namlikka bog’lik.
Ko’p o’ramli V-sinfiga mansub izolyasion materiallarda qutublanishni paydo bo’lishi quruq izolyasiyada xam ko’proq, shuning uchun sig’im usulini qo’llash effektiv emas.
Sinovlarni olib borishda transformator moyini xususiyati ∆S/Ssig’im o’lchov natijalariga ta’sir etadi. Buning natijasida cho’lg’am izolyasiyasi quruq transformatorni ∆S/S qiymati +20o S da tarqoqroq bo’lib 25-70 % o’rtaligida bo’ladi.
Transformatorlar cho’lgamlarini namligini aniqlash uchun “cig’im – temperatura” usuli xam qo’llaniladi. Ushbu usul xar xil temperaturalardagi cho’lg’am sig’im kattaligini solishtirishga asoslangan. Temperaturalar o’rtasidagi farq +50o S bo’lishi va pasti +20o S dan kam bo’lmasligi kerak.
Usul quyidagilarga asoslangan ya’ni quruq izolyasiyani sig’imi qizish natijasida kam o’zgaradi, nam izolyasiyada esa 5-10 % dan kam bo’lmagan xolda o’zgaradi.
Sissiq/Ssovuq ≤ 1,05-1,1 izolyasiyasi quruq transformatorlarda
Sissiq/Ssovuq ≥ 1,05-1,1 izolyasiyasi nam transformatorlarda
Sissiq -chulg’omni issiq xolatdagi sig’imi
Ssovuq -chulg’omni sovuq xolatdagi sig’imi
Tolali izolyasion materiallarni A-sinfiga mansublarini izolyasiyasini holatiga baxo berishni “cig’im - chastotali” usul bilan xam aniqlanadi.
Ushbu usulda chulg’om izolyasiya sig’imi 2 va 50 Gs li chastotalarda o’lchanadi.
S50 - chulg’am izolyasiya sig’imini (50 Gs li chastotada) o’lchanaganda geometrik sig’im aniqlanadi va u quruq va nam izolyasiyalarda bir xil bo’ladi.
S2- chulg’om izolyasiya sig’imini (2 Gs li chastotada) o’lchaganda nam izolyasiyani absorbision sig’imi ko’rinadi va quruq izolyasiyada uni qiymati kichik va juda sekinlik bilan zaryadlanadi.
Shuning uchun quruq izolyasiyada S2/S50 nisbat 1 ga yaqin, nam izolyasiyada esa 1 dan katta (xususan 1,2-1,3 ga teng).
Ushbu usul bilan o’lchov PKV-13 asbobi yordamida olib boriladi, izolyasiya qarshiligi 15 m Om dan kichik bo’lgan namunalarda sinov ishlari olib borilganida asbob noto’g’ri ko’rsatkichlarni berishi mumkin. Bu tekshiruvlar davrida xisobga olinadi. Bundan tashqari ishlab chiqaruvchi zavod sig’imni S2- 1 000-100 000 pF; S50-1 000-50 000 pF; qiymatlarida sinovni to’g’riligiga kafolat beradi.
V-sinfga mansub izolyasion materiallarni izolyasiya xolatiga baxo berishda xozirgi vaqtda izolyasiyaga to’g’rilangan kuchlanishni xar xil qiymatlari berilib o’tuvchan tok qiymati muvofaqiyatli aniqlanmoqda yoki xarakteristikalari olinmoqda.
Io’t = ƒ (Uto’g’ri)
Io’t -o’tuvchan tok Uto’g’ri –izolyasiyaga qo’yilayotgan to’g’rilangan kuchlanish O’tuvchan tok
Io’t ni chulg’amga berilgan to’g’rilangan kuchlanish qiymatiga bog’liq o’zgarish sxemasi quyidagicha:
|
| |
