19-tema. Protsessorlar túrleri: Matritsali hám vektorlı protsessorlar. Qo'zg'almas hám jıljıwshı útirli bolǵan processorler. Multiprotsessorlar

 Hár eki tipdagi protsessorlar birdey ámeldi atqaradı, mısal ushın eki vektor 
elementleri jupini qosadı. Lekin, matritsali protsessorda qosıwshı elementler sanı 
dızbek elementleri sanına teń bolsa, vektorlı protsessor shártli registrlar 
kompleksinen ibarat vektorlı registrga iye boladı. Bul registrlar yadqa bir komanda 
menen jaylasadı. Qosıw komandası bul vektorlar elementlerin konveyer strukturalı 
qosıw apparatına júklep qosadı. Nátiyjede qosıw apparatınan basqa vektor shıǵadı 
hám vektorlı registrga jazıladı yamasa basqa ámel orınlaw ushın operand retinde 
isletiledi. 
Házirgi kúnlerde matritsali protsessorlar islep chiqilmaydi, lekin olar 
tiykarlanǵan princip ele da isletiledi. Bunday ideya Pentium Iv dıń MMX hám SSE 
jıynaqlarında mumltimediya programmaların operativligin asırıwda isletiledi. 
CRAY vektorlı kompyuteriniń protsessor platası 
3.Multiprotsessor 
Multiprotsessor (ing multiprocessor, multiprocessing) - kóp protsessorli 
kompyuter sistemasınıń bir klası bolıp, bir neshe protsessorlar hám olar ushın 
ulıwma bolǵan birden-bir adres ortalıǵına iye bolǵan sistema. Flinn 
klassifikatsiyasi boyınsha multiprotsessorlar MIMD klasına tiyisli dep esaplanadı. 
Multiprotsessorda bir kesteli bir OT (operatsion sistema ) isletiledi. 
Klassifikatsiya
Multiprotssesorli sistema daǵı protsessorlarning tutqan ornına qaray: 
simmetrik multiprotsessorlar (SMP) - bunda barlıq protsessorlarning dárejesi teń 
hám yadqa hám apparatlarǵa birdey shaqırıq ete aladı, hám asimmetrik 
multiprotsessorlar, (AMP) bunda protsessorlarning dárejeleri hár qıylı, yadqa hám 
apparatlarǵa hár qıylı shaqırıq etedi, túrlerge bólinedi. AMP texnologiyası 1960 -
jıllarda SMP texnologiyası qurılǵanǵa shekem waqtınshalıq isletilingen. 

 Yadtı adreslew usılı boyınsha bir neshe qıylı multiprotsessorlar parıq etedi, 
mas: UMA (Uniform Memory Access), NUMA (Nan Uniform Memory Access), 
COMA (Cache Only Memory Access). Bunnan tısqarı multiprotsessorlar gomogen 
tipli bolıwı múmkin (barlıq protsessorlar birdey) yamasa geterogen (sistema daǵı 
protsessorlar hár qıylı ) bolıwı múmkin. 

Download 0,56 Mb.