Hár eki tipdagi protsessorlar birdey ámeldi atqaradı, mısal ushın eki
vektor
elementleri jupini qosadı. Lekin, matritsali protsessorda qosıwshı elementler sanı
dızbek elementleri sanına teń bolsa, vektorlı protsessor shártli
registrlar
kompleksinen ibarat vektorlı registrga iye boladı. Bul registrlar yadqa bir komanda
menen jaylasadı. Qosıw komandası bul vektorlar elementlerin konveyer strukturalı
qosıw apparatına júklep qosadı. Nátiyjede qosıw apparatınan basqa vektor shıǵadı
hám vektorlı registrga jazıladı yamasa basqa ámel orınlaw ushın
operand retinde
isletiledi.
Házirgi kúnlerde matritsali protsessorlar
islep chiqilmaydi,
lekin olar
tiykarlanǵan princip ele da isletiledi. Bunday ideya Pentium Iv dıń MMX hám SSE
jıynaqlarında mumltimediya programmaların operativligin asırıwda isletiledi.
CRAY vektorlı kompyuteriniń protsessor platası
3.Multiprotsessor
Multiprotsessor (ing multiprocessor, multiprocessing) - kóp
protsessorli
kompyuter sistemasınıń bir klası bolıp, bir neshe protsessorlar hám olar ushın
ulıwma bolǵan birden-bir adres ortalıǵına iye bolǵan sistema.
Flinn
klassifikatsiyasi boyınsha multiprotsessorlar MIMD klasına tiyisli dep esaplanadı.
Multiprotsessorda bir kesteli bir OT (operatsion sistema ) isletiledi.
Klassifikatsiya
Multiprotssesorli sistema daǵı protsessorlarning tutqan ornına qaray:
simmetrik multiprotsessorlar (SMP) - bunda barlıq protsessorlarning dárejesi teń
hám yadqa hám apparatlarǵa birdey shaqırıq ete aladı, hám
asimmetrik
multiprotsessorlar, (AMP) bunda protsessorlarning dárejeleri hár qıylı, yadqa hám
apparatlarǵa hár qıylı shaqırıq etedi, túrlerge bólinedi. AMP texnologiyası 1960 -
jıllarda SMP texnologiyası qurılǵanǵa shekem waqtınshalıq isletilingen.
Yadtı adreslew usılı boyınsha bir neshe qıylı multiprotsessorlar parıq etedi,
mas: UMA (Uniform Memory Access), NUMA (Nan Uniform Memory Access),
COMA (Cache Only Memory Access). Bunnan tısqarı multiprotsessorlar gomogen
tipli bolıwı múmkin (barlıq protsessorlar birdey) yamasa geterogen (sistema daǵı
protsessorlar hár qıylı ) bolıwı múmkin.
