198 qishloq xo’jaligi ekinlarini joylashtirishda sun’iy yo’ldosh ma’lumotlarining ahamiyati

198 
QISHLOQ XO’JALIGI EKINLARINI JOYLASHTIRISHDA SUN’IY YO’LDOSH 
MA’LUMOTLARINING AHAMIYATI 
 
Ro’zimov Surojbek Norbek o’g’li, 
 Bekmurodova Muyassar Yodgor qizi-
“Urganch Davlat Universiteti” magistrantlari 
Annotatsiya 
Ushbu maqolada bugungi kunda qishloq xo’jaligini o’rganishda , ekinlarni joylashtirishda 
va qishloq xo’jaligi tarmoqlarini takomillashtirishda, to’g’ri taqsimlashda sun’iy yo’ldosh 
ma’lumotlarini ahamiyati ko’rsatilgan. Sun’iy yo’ldosh ma’lumotlarining sohada 
ishlatilishi , ulardan olingan ma’lumotlarning aniqlilik darajalari haqida yoritib o’tilgan. 
Kalit so’zlar: 
Qishloq xo’jaligi, ekinlarni joylashtirish, sun’iy yo’ldosh, qishloq xo’jalik 
tarmoqlari, sun’iy yo’ldosh ma’lumotlarining ahamiyati. 
Kirish.
Ilm-fan taraqqiyoti natijasida sun’iy yo’ldoshlarning yaratilishi uzoq 
masofadan turib yer yuzasiga oid ma’lumotlarni olish va ularni tahlil qilishda geografik 
fanlar taraqqiyotida muhim rol o’ynamoqda. Kosmik fazodan turib yer yuzasini o’rganish 
dastlab 1960-yildan boshlangan bo’lsa, 1972-yil Landsat va 1984-yilda SPOT 
platformalarining ish boshlashi bugungi kunda yer yuzasini o’rganish imkoniyatlari yanada 
yuqori pog’onaga olib chiqdi. Aynan shunday yo’ldoshlardan foydalanish, tasvirga oluvchi 
moslamalarni ishlash muddatini uzaytirib, yer yuzasining kichik o’lchamdagi ob’ektlarini 
va katta maydonlarini sifatli, qisqa vaqtda ko’p marotaba fotosuratlarga olish imkonini 
beradi. Bundan tashqari, olingan sur’atlar natijalarini raqamlar shaklida yerga uzatish 
imkoniyati ulardan foydalanish va qayta ishlash uslublarini yanada kengaytiradi. Fazoviy 
tasvirlash materiallarini birlamchi raqamlar shaklida berilishi, elektron hisoblash 
texnikasidan to’la qonli foydalanishni taqozo etadi. Kompyuterlar yordamida raqamli 
ma’lumotlarni turli uslubda qayta ishlash, tasniflash, kodlash va boshqa ma’lumotlar bilan 
taqqoslash imkoniyatlari yuzaga keladi.
68
Xorijiy mamlakatlardagi ilmiy tadqiqot 
institutlarida turli yo’nalishlardagi geologik muammolarni hal qilishda, asosan yer ustining 
raqamli tasvirlaridan olingan fotoma’lumotlarni qo’llash jarayoni rivojlanib bormoqda. 
68
wikipedia