|
Mavzu: Faza rotori asinxron motorning tezligini reostat yordamida rostlash
|
| bet | 6/22 | | Sana | 23.05.2024 | | Hajmi | 1,57 Mb. | | #251066 |
Bog'liq Asinxron mashinalarni tuzilishi7 Mavzu: Faza rotori asinxron motorning tezligini reostat yordamida rostlash.
Faza rotorli asinxron motorning tezligini rostlash maqsadida qisqa tutashgan rotorli asinxron motorni tezligini rostlash usullarini qo’llash mum-kin. Lekin faza rotorli asinxron mashinalarda kontakt xalqalari yordamida rotor cho’lg’amining ‘arametrlarini o’zgartirish mumkin bo’lganiligi uchun ularning tezligini rotorning ‘arametrlarini o’zgartirib rostlash xam mumkin. Yuqoridagilarga asosan bunday asinxron dvigatelning tezligini quyidagi asosiy usullar yordamida o’zgartirish mumkin: 1. Rotor chulg’amiga qo’shimcha qarshilik ulab. 2. Rotor chulg’amiga qo’shimcha e.yu.k. kiritib. Faza rotorli asinxron motorning tezligini rotor cho’lg’amiga qo’shimcha qarshilik yoki reostat ulab rostlash.
Rotor zanjirining aktiv qarshiligi kattalashganda motorning mexanik xarakteristikasi o’zgaradi, xarakteristika ancha yumshoqlashadi, sir’anish ham ortadi: Asinxron motorning validagi moment Mst=const bo’lganda uning ishchi sir’anishi s sm ga ‘ro’orttsional bo’ladi, shuningdek rotorning aktiv qarshiligiga ham ‘ro’ortsional bo’ladi. SHuning uchun rq=o va rq o xollarga mos keluvchi s va s` lar quyidagi nisbatdan aniqlanadi.
(21.3)
Bunda rq ning qiymati
(21.4)
Bu usul qo’llanganda quvvat isroflari ortadi shuning uchun bu usulda sarflar ko’’ayadi. Rotor cho’lg’amiga qarshilik ulanganda motorning mexanik xarakteristikalarini ko’rinishi o’zgaradi.
Reostat yordamida tezlikni rostlash asosan qisqa muddatli va qaytariluvchan qisqa muddatli rejimda (asinxron motorlarni montaj qilishda, sozlashda, kran qurilmalarida va xokazo) ishlaydigan faza rotorli asinxron motorlarni tezligini rostlash maqsadida qo’llanadi.
Faza rotorli asinxron motorning tezligini shuningdek rotor cho’lg’amiga qo’shimcha e.yu.k. kiritib ham rostlash mumkin. Bunda asinxron motorning f.i.k. o’zgarmaydi, lekin bu usul yordamida motorning tezligini sinxron tezlikdan yuqori va kichik tezliklarga silliq o’zgartirish mumkin. Bu usulni asinxron motorning o’zgarmas tok bilan birgalikdagi kaskadi sxemasida amalga oshirish mumkin.
Asinxron motorning tezligini sir’anishni orttirib rostlanganda motorning ikkilamchi zanjirida ancha katta sir’anish elektr quvvat ajralib chiqadi:
‘s=s’em
Bu quvvatnining katta qismi reostatda sarflanadi. SHuning uchun bu quvvatdan unumli foydalanib qurilmaning foydali ish koeffitsientini orttirish imkoniyati mavjud bo’ladi. Buni amalga oshirish uchun rotorning kontakt halqalariga reostatni o’rniga yordamchi elektr mashina ulash mumkin. Bu mashina motor rejimida ishlab, uning halqalarida mahlum kuchlanishni hosil qilib, tezligi rostlanayotgan asinxron motorga tahsir ko’rsatadi. Yordamchi mashinaning valida
(21.5)
Bu I2 tok asinxron motorning valida qo’yilgan Mst momentga teng elektromagnit maydonni hosil qiladi. Agar rotor cho’lg’amiga asosiy eyuk Yes ga teng bo’lgan qo’shimcha eyuk Ye q kiritilsa
(21.6)
Ikkilamchi cho’lg’amdagi I2 tok va moment dastavval kamayadi. Momentning kamayishi sir’anishni ortishiga bu esa I2 va M ni ortishiga sabab bo’ladi. M=Mct bo’lgandagina bu jarayon to’xtaydi. Bundan ko’rinib turibtiki Yeq ning kattaligini o’zgartirib s ni va motorning tezligini rostlash mumkin. Agar rotor xalqalarga Ye2s ni yo’nalishi bilan mos yo’nalgan Yeq kiritilsa,
(21.7)
Qo’shimcha eyuk kiritilgandan so’ng dastavval tok I2 va moment M ortib motorning tezligi ortadi va sir’anish s kamayadi. Qo’shimcha eyuk ni yetarlicha qiymatlarida sir’anish s nulgacha kamayadi. Agar I2 faqat Yeq tahsirida hosil bo’lgan bo’lsa, u hosil qilgan moment tahsirida motorning tezligi sinxron tezlikdan ortib ketadi. SHunday qilib, qo’shimcha eyuk Yek ning kattaligini va yo’nalishini o’zgartirib motorning tezligini sinxron tezlikdan kichik va katta qiymatlarga rostlash mumkin.
Faza rotorli asinxron motorning tezligini uning o’zgarmas tok mashinasi
bilan kaskad sxemada ulab rostlash mumkin. Bunday kaskad sxemalarni ikki xilda ulash mumkin. Elektromexanik kaskad bahzi xollarda o’zgarmas quvvat ‘-const kaskadi deb ataladigan va o’zgarmas moment M=const kaskad qilib ulash mumkin.
|
| |
