|
Eritmalar kristallanish temperaturasining ortishi
|
| bet | 16/21 | | Sana | 15.05.2024 | | Hajmi | 0,82 Mb. | | #236529 |
Bog'liq 2. Kimyoviy muvozanat. Le-Shatel’e prinsipi. Massalar ta\'siri qoEritmalar kristallanish temperaturasining ortishi. Suyuqlik bug'ning umumiy bosimi tashqi bosimga teng bo'lgan haroratda qaynyadi. Agar erigan modda uchuvchan bo'lmasa (ya'ni uning to'yingan bug'ining eritma ustidagi bosimini e'tiborsiz qoldirish mumkin), unda to'yingan bug'ning eritma ustidagi umumiy bosimi erituvchi bug'ining partsial bosimiga teng bo'ladi. Bu holda, har qanday haroratda eritma ustidagi to'yingan bug 'bosimi chin erituvchidan past bo'ladi va uning tashqi bosimga tengligi yuqori haroratda ta'minlanadi. Shunday qilib, uchuvchan bo'lmagan eritmasining qaynash harorati Tb bir xil bosimdagi cnin erituvchining qaynash nuqtasidan T°b har doim yuqori bo'ladi.
Uchuvchan bo'lmagan moddalarning cheksiz suyultirilgan eritmalarining qaynash haroratining oshishi erigan moddaning tabiatiga bog'liq emas va eritmaning molyar kontsentratsiyasiga to'g'ri proportsionaldir.
Tb - T°b =∆Tb =Em (5)
Kriyoskopik va ebulioskopik konstantalar. Proportionallik koeffitsientlari mos ravishda ebulioskopik E (lot. Ebbulio - qaynab ketadi) va krioskopik K (yunoncha "cryos" - sovuq) konstantalari deyiladi.
Yuqoridagi tenglamalardagi K va E proportsionallik(mutanosiblik) koeffitsientlari mos ravishda erituvchining krioskopik va ebulioskopik konstantalar bo'lib, ularning fizik ma'nosi, konsentratsiyasi 1 mol/kg bo'lgan eritmaning kristallanish temperaturasini pasayishi va qaynash nuqtasini oshishini bildiradi. Suv uchun ular mos ravishda 1,86 va 0,52 K∙mol-1∙kg ga teng. Bir molyar eritma cheksiz darajada suyultirilmagani uchun, Raulning ikkinchi qonuni, umuman, u uchun bajarilmaydi va bu konstantalarning qiymatlari past konsentratsiyali hududdan m = 1 mol/kg ga bog'liqligini taxmin (ekstrapolyatsiya) qilish orqali olinadi.
Suvli eritmalar uchun, Raulning ikkinchi qonunining tenglamalarida, molyal kontsentratsiyani ba'zan molyar konsentratsiyasi bilan almashtiriladi. Umumiy holda, bunday almashtirish noqonuniy hisoblanadi va zichligi 1 g/sm³ dan farq qiladigan eritmalar uchun bu katta xatolarga olib kelishi mumkin.
Raulning ikkinchi qonuni berilgan erituvchida dissotsilanmaydigan birikmalarning molekulyar og'irliklarini eksperimental tarzda aniqlash imkonini beradi; undan elektrolitlarning ajralish darajasini aniqlash uchun ham foydalanish mumkin.
|
| |
