|
, № 1 “Pedagogik mahorat” Ilmiy-nazariy va metodik jurnal
Pdf ko'rish
|
| bet | 278/347 | | Sana | 10.01.2024 | | Hajmi | 6,23 Mb. | | #133952 |
Bog'liq pedagogik mahorat 2022 12022, № 1 “Pedagogik mahorat” Ilmiy-nazariy va metodik jurnal
199
Elektromagnetizm fanini kredit-modul asosida oʻqitishda namunaviy fan dasturi asosida ishchi fan
dasturi, ya’ni sillabus ishlab chiqildi. Fan dasturida koʻrsatilgan barcha mavzular 8 kredit-modulga ajratildi.
Har bir kredit-modulga 30 soatdan qilib taqsimlandi.
Navoiy davlat pedagogika instituti “Fizika va astronomiya” kafedrasi professor-oʻqituvchilari
tomonidan Elektromagnetizm fanidan kredit-modul asosida oʻqitishda quyidagi oʻquv-metodik materiallar
tayyorlandi:
1. Umumiy fizika kursi uchun namunaviy fan dasturi asosida ishchi fan dasturi ishlab chiqildi.
2. Oʻquv-uslubiy majmua.
3. Darslik va oʻquv qoʻllanmalar.
4. Axborot resurs markazi talabalarga yetarli darajada darslik, oʻquv qoʻllanmalar bilan
ta’minlagangan.
5. Amaliy mashgʻulotlarni bajarish uchun talablar yetarli darajada ishlanmalar va oʻquv qoʻllanmalar
bilan ta’minlangan.
6. Laboratoriya xonalari hozirgi zamon talablariga javob beradigan asbob va uskunalar bilan
jihozlangan hamda dasturda koʻrsatilgan laboratoriya ishlarini bajarishga sharoit yaratilgan.
7. Ma’ruza zali barcha audio va video, ya’ni oʻqitishning texnik vosita va uskunalari bilan jihozlangan.
Shu fanga oid boʻlgan barcha koʻrgazmali va didaktik qurollar tajriba ishlarini namoyish qilish uchun
mavjud. Elektron doskada, shu fanga oid elektron materiallar, dasturiy ishlanmalar, videofilmlar koʻrsatish
uchun tayyorlangan.
Muhokamalar va natijalar. Elektromagnetizm fanini 1-kredit modul uchun tayyorlangan materiallar
bilan qisqacha tanishaylik.
Birinchi modulda ma’ruza mashgʻulotlariga 8 soat ajratilgan, unga quyidagi mavzular kiritilgan:
Elektrostatik maydoni va uning xarakteristikalari (2 soat); Elektr maydon kuchlanganligi (2 soat); Gauss
teoremasi (2 soat); Gauss teoremasining turli elektrostatik maydonlarni hisoblashga tatbiqi (2 soat). Ushbu
mavzular uchun mavzuning qisqacha bayonini quyida keltiramiz:
Elektromagnetizm fanini oʻqitishdan maqsad va vazifalar – talabalarga, ya’ni boʻlajak fizika fani
oʻqituvchisiga zarur boʻlgan darajada elektromagnit maydon va uning xususiyatlari, zaryadlangan zarralar
bilan oʻzaro ta’siri, materiyaning yangi bir turi boʻlgan elektromagnit maydonlarning asosiy xxossalari,
maydonning moddiy muhitlar bilan oʻzaro ta’sirlashuvi haqida bilimlar berish, hodisalari qonuniyatlari
toʻgʻrisida tushunchalar berish, olingan nazariy bilimlarni amaliyotda qoʻllay bilishi boʻyicha bilim,
koʻnikma va malakalarini shakllantirishdan iborat.
Kirish qismida elektromagnit maydon – elektromagnit oʻzaro ta’sirning moddiy eltuvchisi ekanligi
aytib oʻtilgan. Elektr zaryadlari va Kulon qonuni haqida nazariy va tajribada tasdiqlanishini mumkin boʻlgan
hayotiy misollar bilan tushuntirilgan. Elektromagnetizm fanining rivojlanish tarixi va unga hissa qoʻshgan
olimlar ishlari bayon etilgan. Elektromagnetizm fani boʻyicha yaratilgan asosiy darslik va oʻquv
qoʻllanmalar bilan toʻla ta’minlanganligi, oʻquv jarayoniga keyingi yillarda kiritilgan yangi avlod
adabiyotlari roʻyxati, kredit-modul asosida ta’lim olayotgan talabalar bilimini baholash mezonlari bilan
tanishtirishdan iborat boʻlib, yuqorida aytilgan barcha fikrlar elektron doskada koʻrsatiladi va talabalar yozib
oladi.
Elektrostatikada birliklar sistemasi mavzusini yoritishda, ratsionalizatsiyalashgan formuladan
foydalaniladi. Shu oʻrinda Elektromagnetizm fanining asosiy xulosalarini keltirish lozim.
Elektromagnetizm fanining asosiy xulosalari koʻp tajribalar misolida koʻrsatiladi va elektron doskada
tayyorlangan videofilmlar (roliklar) namoyish etiladi va tushuntiriladi.
Kulon qonunining asosiy tenglamasi nazariy yoʻl bilan , ya’ni bu formula doskadan foydalanib,
ehtimoliy statistik gʻoyalardan foydalanilgan holda keltirib chiqariladi va elekton doskada elektron
majmuadan tegishli slaydlar koʻrsatiladi. Asosiy tenglamaning quyidagi koʻrinishlari yoziladi.
2
2
1
r
q
q
K
F
=
(1)
2
2
1
r
q
q
K
F
=
(2)
2
2
9
0
10
9
4
1
Kl
m
N
K
=
=
(3)
m
F
m
N
Kl
K
12
2
12
9
0
10
85
,
8
10
85
,
8
10
9
14
,
3
4
1
4
1
−
−
=
=
=
=
=
(4)
2
0
2
1
4
r
q
q
F
=
(5)
https://buxdu.uz
|
| |
