Oriental Renaissance: Innovative,
educational, natural and social sciences
VOLUME 2 | ISSUE 9
ISSN 2181-1784
Scientific Journal Impact Factor
SJIF 2022: 5.947
Advanced Sciences Index Factor
ASI Factor = 1.7
550
w
www.oriens.uz
September
2022
KIRISH
Bugungi kunda qurilayotgan yakka tartibdagi zamonaviy
turar-joy binolari
energiya samaradorligini oshirish zamon talabiga aylanib bormoqda,
chunki
O‘zbekiston Respublikasida mavjud turar-joy binolarining ko‘pgina qismi yakka
tartibdagi individul loyihalar asosida ishlab chiqilib qurilgan uylar tashkil etadi.
Bunday uy-joylar qurishda Markaziy Osiyo jumladan Toshkent iqlimi issiq va keskin
kontenental hisoblanadi. Bunday iqlim sharoitida ishlatilayotgan bino xonalarida yoz
paytida xarorat 40-450 C bo‘lganda xona xarorati 450C dan ham oshib ketadi.
Bunday holat xonada diskomfort mikroiqlim sharoitini vujudga keltiradi. O‘zbekiston
iqlim sharoitida qurilayotgan turar–joy binolarini energiya
samaradorligini oshirish
nuqtai nazardan taxlil qilish, qurilayotgan zamonaviy turar–joy
binolari loyihalarini
to‘suvchi konstruksiyalar energiya tejamkor tomyopmalari, eshik oynalari va turar–
joy binosini hududda joylashtirilishi bo‘yicha taxlil qilish. O‘zbekistonning
quruq-
issiq iqlimini inobatga olish juda katta ahamiyat kasb etadi.
Energiya tejamkor uy - bu shunday binoki unga bino ichidagi qulay
mikroiqlimatni ta’minlash uchun juda kam energiya sarf bo‘ladi.
Bunday binolarda
energiya iqtisodi 90% gacha etadi. Bu turdagi binolarda yillik energiya sarfi har 1m2
uchun 15kVt*soat dan ham kam bo‘lishi mumkin. Misol tariqasida bugungi kunda
qurilayotgan xususiy uy-joylarning ko‘pgina qismi (temir-beton poydevor, “issiq pol”
tizimi qo‘shimcha isitilishsiz, devorlar 1,5 g‘isht qalinlakda
sement suvoq bilan birga,
odatiy plastik derazalar, tom issiqlik izolyasiyasi 150 mm va ventilyasiya tizimidagi
havoni qayta ishlovchi qurilmasiz) isitish uchun sarflanadigan energiya miqdori har 1
m2 uchun yiliga 110-130kVt*soat. Yevro ittifoqda uylarning quyidagi
klassifikatsiyasi qabul qilingan.
1.
