2) Gazni yig’ish, tayyorlash va uzatish tizimi.
Ko’kdumaloq konini ishlash loyihasiga ko’ra
gaz kondensat uyumi-
ni
ishlatish
uchun saykling-
jarayon, ya’ni kondensatga boy bo’lgan "moyli" gazni qatlamdan olib, undan
kondensatni to’liq ajratib, gazni quritib uni yana qaytadan qatlamga haydash u
suli ko’zda tutilgan. Shunga ko’ra, konda gaz yig’ish,
tayyorlash va uzatish t
izimini qurishda ana shu maqsadlarni amalga oshirishni ta’minlaydigan qilib
qurildi.
Gaz kondensat aralashmasi quduqlardan chiqib gaz yig’ish punktlariga keladi va
u
yerdan
umumiy
yig’uvchi
quvurlar
orqali gazni kompleks tayyorlash qurilmasining (GKTQ) birinchi element gaz
kirish punktiga (GKP) yetib keladi. Ko’kdumaloq konida GKTQ to’rtta
bir hi
l quvvatga ega bo’lgan gaz tayyorlash shaxobchasidan iborat. Shuning uchun
GKP ga yetib kelgan gaz aralashmasi ana shu to’rtta gaz tayyorlash shaxobch
asiga bir maromda
tarqatib
beriladi.
Gaz
tayyorlash
shaxobchasi
bilan yaqindan tanishib chiqamiz.
Gaz tayyorlash shaxobchasidan gaz uch bosqichda kondensatdan
tozalanadi, so’
ngra gaz tarkibida kondensatni ajratib olishni tezlashtirish va samaradorli qilish
uchun kiritilgan dietilenglikondan (DEG) tozalanadi, qiritiladi va kompressor st
ansiyasiga KS yuboriladi.
Ajratib olingan kondensat ham DEG dan va kondensat
bilan ajralib chiqqan su
11
vdan tozalanadi, so’ngra tayyor mahsulot omboriga jo’natiladi. GKP dan chiqq
an
gaz dastlabki
C-1 gazajratgichga 12-13 MPa bosim
va 2-
64
0
C harorat ostida yo’naltiriladi. Bu yerda gaz aralashmasini suyuqliklardan
dastlabki ajralishi ta’minlanadi va ajralib chiqqan suyuqlik (kolndensat+suv) R-
201
taqsimlagichga
yo’naltiriladi.
Gaz aralashmasi C-
1 gazajratgichdan gazni haroratini pasaytirish uchun havo bilan sovutish apparati
ga (HSA)
yo’naltiriladi ,
HSA va
gaz
harorati
50-
52
0
C
gacha
pasaytirgichga
yo’naltiriladi. Bu
gaz-
ajratgichda
ajratilgan suyuqliklar
R-201
taksim-
lagichga
jo’natiladi,
qolgan gaz
aralashmasi esa T-
101 issiqlik almashtirgichga kelib tushadi. Bu issiqlik
almashtirgichda keyingi b
osqich gaz ajratgichlaridan va ikkinchi issiklik almashtirgichidan chiqqan haror
ati past bo’lgan gaz C-101 gazajratgichdan kelayotgan gazga nisbatan qarama-
qarshi yo’naltiriladi.
Shundan so’ng,
huddi shu jarayon C-102 gazajratgichi va T-
102 issiqlik almashtirgichida yana bir marta qaytariladi. Shundan keyin qolgan
gaz
aralashmasi
oqimi
9-
10
0
C
haroratda shtutserga keladi, bu yerda bosimi pasaytirilib uchinchi bosqi
ch gazajratgichiga S-103 yuboriladi.
Uchinchi
bosqich gaz ajratgich-
dan ajralib chiqqan tozalangan gaz
yana T-102 va T-
101 issiklik almashtirgichlariga va undan keyin esa KS ga jo’natiladi.
Uchinchi bosqich gazajratgichidan ajralib chiqqan suyuqliklar kondensat, suv
va DEG dan iborat bo’lib, bularni bir-biridan ajratib olish R-101, R-
103 taqsimlagichlari, T-103 uchinchi
issiklik almashtirgichi, V-303, V-201, V-
202,
V-
203 shamollatgichlarida bajariladi. Bu jarayonlarda ajralib chiqadigan texnologi
k gazlar yuqori bosimli va past bosimli mash’alalarda yoqib yuboriladi. Ajrat
ib olingan
DEG E-301 idishiga yig’iladi va maxsus N-
312 nasosi
(23) orqali yana gaz tozalash ja-
rayoniga qaytariladi. Tayyor kondensat omborga jo’natilsa, ajratib olingan qatla
