|
Iqtisodiy tahlilda foydalaniladigan axborot manbalarining to’g’riligini tekshirish usullariBog'liq 3-мавзу Nomonjonov AxrorbekIqtisodiy tahlilda foydalaniladigan axborot manbalarining to’g’riligini tekshirish usullari
Iqtisodiy tahlilda foydalaniladigan barcha axborot manbaalarini ishonchli, aniq va to’g’ri
to’ldirilishi monitoring natijalarini samarali bo’lishini ta’minlaydi. Shu boisdan, tahlilchi
tomonidan xo’jalik hayotiga baho berishdan oldin foydalanilayotgan turli-tuman, sermazmun
axborot manbalarining to’g’ri, aniq, ilmiy asoslangan holda to’ldirilganiga ishonch hosil
etishi maqsadga muvofiq sanaladi.
Odatda xo’jalik hayotiga baho berish davrida axborot manbalari to’planib, ularning
to’g’riligi ikki usulda tekshiriladi:
•
Texnik (yuzaki) tekshirish;
•
Mazmun jihatidan tekshirish.
Texnik (yuzaki) tekshirish - axborot manbalarini arifmetik jihatdan to’g’riligi,
rasmiylashtirish qoidalariga rioya qilinganligi va ko’rsatkichlarning bir-biriga mosligini
e’tiborga olgan holda o’rganishni nazarda tutadi. Texnik (yuzaki) tekshirishda hisobotlarga
barcha ma’lumotlarni to’g’ri kiritilganligi, ularning arifmetik yig’indisi, Moliya vazirligi
hamda Makroiqtisodiyot va statistika vazirligi tomonidan tasdiqlangan amaldagi hisobot
shakllariga rioya qilinganligi, hisobot shakllarining bir-biri bilan bog’liqligi va ulardagi
takroriy ko’rsatkichlar bir xilligini ta’minlanganligi, hisobotlarni topshirish muddati,
mansabdor shaxslar imzosi tekshiriladi va h.k..
Axborot manbaalarining mazmunan tekshirish ulardagi ma’lumotlar, raqamlarning
haqqoniy, ilmiy asoslanganligiga baho beradi. Bunday tekshirishda buxgalteriya hisobining
boshlang’ich
hujjatlarida
keltirilgan
ma’lumotlar
inventarizatsiyadan
o’tkaziladi,
ko’rsatkichlarning taqqoslash, sanab ko’rish va o’lchash yo’li bilan to’g’riligiga ishonch hosil
qilinadi.
Axborot manbaalarining to’g’riligini tekshirish
|
| |
