4-mavzu. Korxonalarning ishlab chiqarish faoliyatini ifodalovchi ko‘rsatkichlarni tahlil qilish usullari. Reja

Download 126,83 Kb.
bet	21/43
Sana	28.01.2024
Hajmi	126,83 Kb.
	#147599

1 ... 17 18 19 20 21 22 23 24 ... 43

Bog'liq
4-mavzu. Korxonalarning ishlab chiqarish faoliyatini ifodalovchi-fayllar.org

4. Soliq to‘lagunga qadar foyda (zarar)=

1. Yalpi foyda= Sof tushum – sotilgan mahsulotning ishlab chiqarish
tannarxi.
2. Asosiy ishlab chiqarish faoliyatidan kelgan foyda (zarar) = yalpi foyda
– davr xarajatlari ± asosiy faoliyatdan olingan boshqa daromad (xarajat).
3. Umumxo‘jalik faoliyatidan olingan foyda (zarar)= asosiy faoliyatdan
olingan foyda + olingan dividendlar + boshqa olingan dividendlar ± olingan va
berilgan qarzlar bo‘yicha foizlar ± boshqa olingan va to‘langan foizlar ± valyuta
kursi farqi ± moliyaviy faoliyat bo‘yicha boshqa daromad (xarajat).
4. Soliq to‘lagunga qadar foyda (zarar)= umumxo‘jalik faoliyatidan kelgan
foyda ± favquloddagi foyda (zarar).
5. Sof foyda (zarar) = soliq to‘lagunga qadar foyda – foydadan soliq –
boshqa soliqlar va ajratmalar.
5.3. Mahsulot (ish va xizmatlar)ni sotishdan olingan moliyaviy natija va
uning o‘zgarishiga ta’sir etuvchi omillar tahlili.
Xo‘jalik
yurituvchi subьektlarning moliyaviy-xo‘jalik faoliyatini
belgilovchi mezon - sof foydadir. Sof foyda miqdorini aniqlash uchun “Mahsulot
(ishlar, xizmatlar) ishlab chiqarish va sotish bo‘yicha xarajatlar tarkibi,
mahsulot (ish, xizmat) tannarxiga qo‘shiladigan va moliyaviy natijalarni
tarkib topishi haqidagi” Nizomga asosan oraliq foyda ko‘rsatkichlarini aniqlash
kerak bo‘ladi. Tahlil qilish avvalambor, korxona yalpi foydasi va uning
o‘zgarishiga ta’sir qiluvchi omillarni aniqlashdan boshlanadi.
Mahsulotlar sotishdan olingan yalpi moliyaviy natija foyda yoki zarar
quyidagi bog’lanishlar asosida aniqlanadi. Ya’ni, mahsulot (ish, xizmat)larni
sotishdan olingan sof tushumdan shu mahsulot (ish, xizmat)larning ishlab
chiqarish tannarxini chegirish asosida aniqlanadi.
Bozor iqtisodiyoti sharoitida xo‘jalik yurituvchi sub’ektlarning moliyaviy
natijalari tarkibida asosiy o‘rinni mahsulot (ish, xizmat)larni sotishdan olingan
yalpi foyda tashkil etadi. Moliyaviy natijalarning asosiy qismi mahsulot, ish ,
xizmatlarni sotishdan shakllanganligi sababli tahlildaasosiy e’tibor ushbu qatorning
rejaga vao‘tgan yillarga nisbatan o‘zgarishi va omilli ta’siriga qaratiladi.
Ishlab chiqarishning cheklangan resurslaridan foydalanish samaradorligini
oshirish ichki imkoniyatlarni izlab topishni taqozo etadi. Bu esa, o‘z navbatida,
omilli tahlil usullaridan keng miqyosda foydalanishni talab qilmoqda.Shu

boisdan,mahsulot sotishdan olingan foyda yoki zarar o‘zgarishida omilli tahlilga

alohida ahamiyat beriladi.

Download 126,83 Kb.

1 ... 17 18 19 20 21 22 23 24 ... 43

Download 126,83 Kb.