49
YANGI OʻZBEKISTON PEDAGOGLARI
AXBOROTNOMASI
SJIF: 5.141
www.in-academy.uz
2-JILD, 6-SON (YOʻPA)
OLIY TA’LIM JARAYONIDA INTEGRATIV YONDASHUV
Otajanov Olimbay Atamuratovich
Urganch Davlat Universiteti
Pedagogika va psixologiya kafedrasi dotsent v.b
ARTICLE INFO
ABSTRACT
Qabul qilindi: 05-June 2024 yil
Ma’qullandi: 10- June 2024 yil
Nashr qilindi: 18- June 2024 yil
Integratsiya yangi ta'limning istiqbolli uslubiy
yo'nalishlaridan
biridir.
Mazkur
maqolada
"integratsiya", "pedagogik integratsiya" tushunchasi,
ularning ma'nosi tahlil qilinadi, o'quv jarayonidagi
integratsiya muammolari, integratsiyani amalga
oshirish vositalari va shakllari, integral pedagogik
tizimning samaradorligi. Integrativ yondashuvning
mohiyati
ochib
beriladi,
olimlarning
mavzuga
yondashuvlari, integrativ yondashuvning maqsadlari,
printsiplari, funktsiyalari ajratiladi, integratsiyalashgan
kurslarning
vazifalari
ta'kidlangan,
integrativ
yondashuvning
tarkibiy
qismlari
aniqlangan.
Shuningdek, fanlararo aloqalarni amalga oshirish
usullari ta'kidlangan. Integratsiyalashgan yondashuv
asosida ta'lim va tarbiya jarayonida qo'llanilishi mumkin
bo'lgan usullar tavsiflangan
KEY WORDS
Integratsiya,
pedagogik
integratsiya, integrativ yondashuv,
tamoyillar,
integratsiyalashgan
kurslar,
fanlararo
aloqalar,
fanlararo darslar
Zamonaviy mutaxassis ma'lumotli, axloqiy, harakatchan, mas'uliyatli, hamkorlik,
ijodkorlik qobiliyati
bilan ajralib turishi, faoliyatda integrativ yondashuvdan foydalanishi
kerak. Integratsiya ta'limdagi muhim innovatsion hodisalardan biridir. Z. Sh. Karimov
yozganidek: "u eksperimental mujassamlanishning kengligi,
ijodiy kontseptsiyaning
chuqurligi, tarixiy rivojlanishning davomiyligi va dialektikasi bo'yicha boshqa barcha
hodisalardan ustundir"
1
.
Integrativ yondashuv-bu ta'lim pedagogik integratsiya jarayoni va natijasi sifatida ko'rib
chiqiladigan tadqiqot pozitsiyasidir (
fanlararo, fan ichidagi, shaxslararo, shaxslararo)
2
.
Olimlar pedagogikada integrativ yondashuvni turli yo'llar bilan izohlaydilar. I. A.
Zimnaya, E. V. Zemtsova integrativ yondashuvni "kamida bitta xarakteristikaning umumiyligi
bilan birlashtirilgan ob'ektlar, hodisalar, jarayonlar majmuasining yaxlit tasviri, natijada
uning
yangi sifati yaratiladi" deb ta'riflaydi
3
; V. M. Lopatkinning biroz boshqacha pozitsiyasi, u
1
Karimov Z.Sh. Tashqi va ichki komponentlar sinteziga asoslangan oliy kasbiy pedagogik ta'limning institutsional
integratsiyasi nazariyasi va amaliyoti: dissertatsiya referatı. dis. ... Doktor ped. Sci. – Ufa, 2009. – 26 b.
2
Яковлев Е.В., Яковлева Н.О. Педагогическое исследование: содержание и представление
результатов / Е.В. Яковлев, Н.О. Яковлева. – Челябинск:
Изд-во РБИУ, 2010. – 44 с.
3
Zimnyaya I.A., Zemtsova E.V. Universitet bitiruvchilarining yagona ijtimoiy va kasbiy kompetentsiyasini baholashga
integratsiyalashgan yondashuv / I.A. Zimnyaya, E.V. Zemtsova // Bugungi kunda oliy ta'lim. – 2008. – No 5. – B. 17.
