5. Ekvivalensiya amali. x va
u mulohazalar ustida bajariladigan
ekvivalensiya
amali
belgi va buning natijasida hosil bo‘ladigan murakab mulohaza x
u
shaklda yoziladi.
Ta’rif. x va
u mulohozalar bir xil qiymatga ega bo‘lgandagina
x
u mulohaza
chin bo‘lib, boshqa hollarda
x
u yolg‘ondir.
Ekvivalentlik
yoki ~
deb belgilanadi,
x
u ekvivalensiya
x bo‘lsa
u
bo‘ladi va
u bo‘lsa
x bo‘ladi yoki
x dan
u kelib
chiqadi va u dan x kelib chiqadi degan
mulohazaga mos keladi, ya’ni x
u=(x
→
y)
(u
→
x) ko‘rinishda ifodalash mumkin.
6. Ikki modul bo‘yicha qo‘shish. x va
u mulohazalar ustida bajariladigan ikki
modul bo‘yicha qo‘shish amali
bilan va buning natijasida hosil bo‘lgan murakkab
mulohaza esa
x
u shaklda ifodalanadi.
Ta’rif. x va
u mulohozalar bir xil qiymatga ega bo‘lgandagina
x
u murakab
mulohaza yolg’on bo‘lib, boshqa hollarda
x
u chindir.
X
u
x
u
1
1
0
0
1
0
1
0
0
1
1
0
7. Pirs strelkasi amali. x va
u mulohazalar ustida bajariladigan Pirs strelkasi
amali
bilan va uning natijasida hosil bo‘lgan
mulohaza esa x
u shaklda
ifodalanadi.
Ta’rif. x va
u mulohazalarning ikkalasi xam yolg’on qiymatga ega bo‘lgandagina
x
u murakab mulohaza chin bo‘lib, qolgan boshqa hollarda
x
u yolg’ondir.
x
u
x
u
y
x
u
1
1
0
0
1
0
1
0
0
0
0
1
0
0
0
1
Topshiriq.
2.1.10(1.11L). x, y, z, t lar orqali mos ravishda «5-tub son», «5-murakkab son», «6-
tub son», «6-murakkab son» mulohazalarni belgilab olamiz: 1)
quyidagi
mulohazalarning qaysi birlari chin va yolg’on ekanligini aniqlang: xz, xt, yz,
yt. 2) quyidagi xvz, xvt, yvz, yvt mulohazalarning qaysi birlari chin va yolg’on? 3)
quyidagi x, y, z, t mulohazalarning qaysi birlari chin va yolg’on?