9 – Mauza. Ms access dasturida hisobotlar Reja: Accessda hisobotlar tayyorlash

Ma’lumotlar ustida operatsiyalar
Matnli ma’lumotlarni birlashtirish va hisobotdagi yozuvlarni tanlash shartlarini chop etish. 
Hisobotlarda shakllarga qaraganda ko’proq jadval yoki asosiy so’rovlardan olingan ma‘lumotlar 
kombinatsiyasidan iborat hisoblanuvchi maydonlar qo’llanadi. Shunday birlashmaga misol bu odamning 
familiyasi va initsiallaridan iborat maydon, familiya va initsiallar ma‘lumotlar bazasida har xil 
maydonlarda saqlansa ham. Ikkinchi ko’p tarqalgan misol hisobot bir ustunida jadval bir necha ustunlarida 
saqlanuvchi adresni chiqarish. Ko’p hollarda hisobot kengligini kamaytirish uchun jadvaldagi bir necha 
ustunlar hisobotda bir ustunga birlashtiriladi. Ba‘zi hollarda hisobotlarda yozuvlarni tanlash shartlarini 
chop etish lozim. Buning uchun matn va tanlash parametrlari kombinatsiyasidan iborat hisoblanuvchi 
maydon qo’llanadi. Huddi shunday yozuvlarni tanlash shartlarini kiritish uchun foydalaniladigan ochiq 
shakl maydonlari qiymatlariga ilova qiluvchi ifoda yozish mumkin. Bunday ifodalar qiymati to’g’ri 
bo’lishi uchun ular ilova qiladigan shakl (bizning misolda ―Prodaja po godam‖), hisobotni tiklash paytida 
ochiq bo’lishi kerak. Aks holda bu hisoblanuvchi mayddonlarda hato kodi aks etadi.
Hisobotda ma’lumotlarni filtratsiya qilish.  
Hisobotlar va shakllardagi yozuvlar filtratsiya qilinishi mumkin. Buning uchun hisobotning Filtr 
(Filter) xossasi mavjud. Bu xossaning qiymati Select instruktsiyasining Where mantiqiy ifodasidir. Bu 
filtrning qo’llanishi shunga olib keladiki, aniq yozuv uchun filtrda berilgan mantiqiy ifoda qiymati Istina 
(TRUE) bo’lganda bu yozuv aks etadi aks holda yo’q. Hisobot xossalari oynasiga kiritilgan filtr 
hisobotdagi yozuvlarga qo’llanishi uchun Filtr vklyuchen (Filter On) xossasi qiymatini Ha (Yes) ga 
o’rnatish kerak. Aks holda u saqlanadi, hisobot bajarilganda yuklanadi, lekin qo’llanilmaydi. Xossani 
xossalar dialog oynasida yoki makrosda yoki VBA protsedurasida o’rnatish kerak.
Nazorat uchun savollar:  
1. 
Maxsus yakuniy qiymatlar ko’rinishida beriladigan maydon qanday vaziyatlarda 
ishlatiladi?
2. 
Hisobotlarda hisoblash maydonlarini yaratish imkoniyati mavjudmi?
3. 
Hisobotdagi hisoblash maydonlarida foizlarni chiqarish qanday amalga oshiriladi?
4. 
Hisobotlarda sahifalar va vaqt quyish qanday amalga oshiriladi?
5. 
Hisobotlarda yozuvlar sonini hisoblash ketma-ketligini tushuntiring?
6. 
Hisobotlarda yozuvlarni tanlash va ma‘lumotlarni filtratsiya qilish tartibi qanday?