218
ayting.
2. MIS
VA
DSS
tizimlari o’rtasidagi asosyi farq nima?
3. Biznes qarorlarini qabul qilishning interatsion jarayonlari qanday
elementlardan tashkil topgan?
4. Dlya chego prednaznachena Data Mining
texnologiya nima uchun
taqdim etilgan va qaysi soha faoliyatida u qo‘llanadi?
5. Qidirish kompyuter dasturi nima?
6. O‘zi o‘rganadigan axborot tizimi osti qanday o‘rnatilgan?
7. Ekspert tizim shakllarini sanab bering.
8. Intelektual tizimga qanday tizimlarni kiritish mumkin?
9. Intelektual tizimning umumiy tuzilishiga nimalar kiradi?
10.Executive Information System tizimi qanday maqsadlar uchun taqdim
etilgan?
11.BI texnologiyalari qanday qilib boshqaruv faoliyatini qo‘llab
quvvatlaydi?
12.BI texnologiyalari qanday asosiy ikki sinfga bo‘linadi?
219
4-BOB. IQTISODIYOTNING KASBIY FAOLIYATIDA
QO‘LLANILADIGAN AXBOROT KOMPLEKSLARI VA
TEXNOLOGIYALARI
4.1. Bank faoliyatida axborot komplekslari va texnologiyalari
Bank — kredit-moliya tashkiloti bo‘lib, vaqtincha
erkin pul vositalarini
(omonat) jamg‘aradi, ulardan kredit shaklida (zayom, qarz) vaqtincha foydalanishni
taqdim etadi, korxona, tashkilot yoki alohida shaxslararo o‘zaro to‘lov va hisobotlar
o‘rtasida dallol hisoblanadi, mamlakatda yangi pul chiqarishni (emissiya) o‘z ichiga
olib, pul muomalasini nazorat qiladi. Bankning asosiy vazifasi – kreditordan qarz
rluvchiga va sotuvchidan xaridorga pul vositasini almashlash uchun dallolik
operatsiyalarini amalga oshirishdan iborat.
Bank tizimi — umumiy pul-kredit mexanizmi doirasida
faoliyat yurituvchi
milliy bank va kredit muassasalarining turli shakldagi majmuasidir.
O‘zbekistonning bank tizimi O‘zbekiston Markaziy bankini, banklarni, bank
bo‘lmagan kredit tashkilotlarini, shuningdek, chet el
banklarining filiallari va
vakolatxonalirini o‘z ichiga oladi. Bank tizimi ikki darajadan iborat: yuqori
darajada O‘zbekiston Markaziy banki davlatning emission valyuta siyosatini olib
borib, zahira
tizimning yadrosi hisoblanadi; ikkinchi darajada kredit tashkilotlari
bank operatsiyalarini amalga oshiradi (4.1.1-rasm).
O‘zbekistonning bank tizimiga bank ishi rivojlanishining jahon tendensiyalari
ta’sir ko‘rsatmay qolmaydi: zamonaviy komyuter
teexnika vositalari rivoji, o‘chib
boruvchi raqobat, moliyaviy bank bo‘limining internatsionalizatsiya va globallashuvi va
boshqalar. Tendensiya ma’lumotlari ma’lum ma’noda bank ishida axborot
texnologiyalarining jadal rivojlanishisiz imkonsiz bo‘lishi mumkin edi.
