2
4-Mavzu:Fanni umumta’lim maktablarida o‘qitishda mahalliy ijtimoiy
tarmoq (ziyonet.uz) va xorijiy akademik ma’lumotlar bazasidan
(academia.edu) foydalanish.
Reja:
1. Fanlarni o‘qitishda internet tarmoqlarining ahamiyati
2. Mahalliy ijtimoiy tarmoqlardan foydalanish
3. Xorijiy ijtimoiy tarmoqlardan foydalanish
Fanlarni o‘qitishda internet tarmoqlarining ahamiyati. Zamonaviy
ta’lim tizimi o‘quvchilarning ijodiy qobiliyatlarini yuzaga chiqarishga,
ularda
mustaqil
o‘qib-o‘rganish, izlanish, axborotlar yig‘ish, ularni saralash,
umumlashtirish ko‘nikmalarini rivojlantirishni talab etadi.
Aynan mana shu
talablarni o‘quv jarayonida tadqiqotlar yoki tadqiqotlar texnologiyasidan
foydalangan holda bajarish mumkin.Tarix darslarida tadqiqotlar texnologiyasidan
foydalanish juda keng doiradagi manbalar bilan ishlashni taqozo etadi.
Barcha
kerakli manbalarni Axborot-resurs markazi kutubxonasidan topib bo‘lmaydi.
Bunday holatlarda o‘qituvchi va o‘quvchilarga axborot-kommunikatsion
texnologiyalar, xususan global internet tarmog‘i yordamga keladi. Axborot
kommunikativ texnologiyalari avvalboshdan turli
xil axborot mahsulotlarini
yaratishga qaratilgan bo‘lib, foydalanuvchi bu jarayonda o‘zining ijodiy
potensialini to‘liq namoyon eta oladi.
Interrnet undan foydalanuvchilar uchun katta imkoniyatlar yaratadi.
Internet birinchi navbatda axborot tarmog‘idir. Katta hajmdagi axborotlar ichidan
kerakli ma’lumotlarni topishda maxsus Internet qidiruv tizimlari ta’lim
sohasida
o‘qituvchi uchun ham o‘quvchi uchun ham birday qulaydir.
Internet – insoniyat tafakkuri mahsuli. Ish stolimizda turgan kompyuterga
shunchaki elektron qurilma sifatida qaray olmaymiz. Internet axborot olish,
almashish
va uzatishning eng samarali, qulay vositasidir. Uning multimediya
(tasvir, ovoz, matn) xizmati va boshqa qator qulayliklari insoniyatni virtual olamga
ohanrabodek tortmoqda. Ma’lumotlarga ko‘ra, 2021- yil dunyo bo‘yicha
internetdan foydalanuvchilar salkam 1 milliard 734 million nafarga yetgan.
Vaholanki, 2000 yilda global tarmoqdan 361 millionga yaqin odam foydalangan.
Yana to‘qqiz-o‘n yildan keyin bu raqamlar yana necha million nafarga ortishini
tasavvur qilish qiyin emas. Chunki taraqqiyot misli ko‘rilmagan
shitob bilan
ilgarilamoqda.
O‘z tarkibiga elektron pochtani ham olgan butun dunyo tarmog‘i grafik va
multimediyali tarkibli Web dan foydalanish imkoniyatini beradi. Internetda yana
turli xil qidiruv tarmoqlari, o‘yinlar, yangiliklar, bahs-munozara olib borish uchun
tarmoqlar mavjud. Virtual resurs markazi esa o‘z tarkibida doimiy ravishda
3
jahondagi yetakchi davlatlaridagi muzeylarning ekspozitsiya va ko‘rgazmalarini
namoyish etib boradi.
Uydan chiqmasdan, kutubxonalarga bormasdan Internetdan
doimo turli yangi axborotlarni olish mumkin, chunki unda ulkan miqdorda pulli va
bepul axborotlar va bilimlar to‘plami jamlangan. Internet yordamida ko‘pgina
sirtqi kurslarga qatnashish, bahs-munozaralarda
ishtirok etish va insoniyat
faoliyatining xohlagan sohasi bo‘yicha axborot olish mumkin.
Umumiy ta’lim maktablaridagi ta’lim jarayonida axborot texnologiyalari
vositasida o‘qituvchi va o‘quvchilar oldida quyidagi imkoniyatlar ochiladi,
xususan:
•
axborot yig‘ishning yangi usullarini va ularni qo‘llash ko‘nikmasini
