6
O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O‘RTA
MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI
TOSHKENT MOLIYA INSTITUTI
“MOLIYAVIY MENEJMENT” FAKULTETI
“MENEJMENT VA MARKETING” KAFEDRASI
QAHHOROVA XONZODAXON MURODXO`JA QIZI
“PUL MABLAG‘LARI VA VALYUTA OPERATSIYALARI”
5230200 – “Menejment (tarmoqlar va sohalar)” yo‘nalishi bo‘yicha bakalavr
darajasini olish uchun yozilgan
BITIRUV MALAKAVIY ISHI
“Moliyaviy menejment”
fakulteti dekani
iqtisod fanlari nomzodi, dotsent
Astanakulov Olim Tashtemirovich
___________________________
«____»________________2016 yil
“HIMOYAGA RUXSAT ETILDI”
“Menejment va marketing” kafedrasi
mudiri iqtisod fanlari nomzodi
Asatullayev Xurshid Sunatullaevich
___________________________
«____»________________2016 yil
Ilmiy rahbar:
_____________ kat. o‘q. S.Xodjaeva
Ilmiy maslahatchi: _____________ prof. E.Nabiyev
«____»________________2017 yil
TOSHKENT – 2017
7
KIRISH
Mavzuning dolzarbligi.
Pul mablag‘lari, yuqori likvidli aktiv sifatida,
xo‘jalik yurituvchi sub’ektlar ishlab chiqarish faoliyatining
uzluksizligini
ta’minlashning zaruriy sharti hisoblanadi. Pul mablag‘larining etarli bo‘lmasligi
ular faoliyatining uzluksizligini ta’minlash uchun zarur bo‘lgan xom-ashyo va
materiallarni sotib olish imkonini bermaydi.
Natijada, iqtisodiyotda to‘lovsizlik
muammosi yuzaga keladi.
O‘zbekiston iqtisodiyoti rivojlanishining zamonaviy bosqichida xo‘jalik
yurituvchi
sub’ektlar o‘rtasidagi debitor-kreditor qarzdorlik muammosi
iqtisodiyotning barqaror o‘sish sur’atlarini ta’minlashning dolzarb muammolaridan
biriga aylandi. O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti SH.M.Mirziyoev e’tirof
etganidek, “jami 18 trillion so‘mlik debitor qarzdorlikdan 14 trillion so‘mi yoki 60
foizi oxirgi 3 yil mobaynida cho‘zilib kelayapti. Nima uchun ushbu muammo bilan
Muddati o‘tgan qarzdorlikni qisqartirish komissiyasiga
boshchilik qiladigan
moliya vaziri va Markaziy bank raisi jiddiy shug‘ullanmayapti”
1
.
SHuningdek, xo‘jalik yurituvchi sub’ektlarning xorijiy valyutaga bo‘lgan
talabini qondirish ular faoliyatini texnik va texnologik jihatdan qayta
qurollantirishda muhim o‘rin tutadi.
O‘z
navbatida, xo‘jalik yurituvchi sub’ektlarning pul mablag‘lari bilan
ta’minlanganlik darajasini oshirish, ularning valyuta operatsiyalarini rivojlantirish
pul
mablag‘lari
va
valyuta
operatsiyalarining
buxgalteriya
hisobini
takomillashtirish zaruriyatini yuzaga keltiradi. Bu esa,
ushbu masalani alohida
tadqiqot ob’ekti sifatida o‘rganish zaruriyatini yuzaga keltiradi va mazkur bitiruv
malakaviy ishi mavzusining dolzarbligini belgilaydi.