|
Academic Research in Educational
|
| bet | 4/5 | | Sana | 19.02.2024 | | Hajmi | 201,09 Kb. | | #158686 |
Bog'liq 626998a4e57cd829602366Abdulla Avloniy. "Aqlli qarg'a"ertagi
Amaldagi birinchi sinf "O'qish kitobi"darsligida Abdulla Avloniy qalamiga mansub "Aqlli qarg'a" nomli ertagi o'rganish uchun taqdim etilgan": "Yoz fasli jaziramasida hamma yoqda
suvlar quribdi. Bechora qarg'a suv yo'qligidan chanqab, juda qiynalibdi. Har tarafdan suv axtarar ekan, birovning oldida turgan ko'zan i ko'rib qolibdi, Ko 'zoning yoniga kelib qarasa, ichida suv bor ekan. Lekin bo'ynini suqib ichay desa, bo'yi yetmabdi. Shunda u tumshug’i bilan toshlami yig'ib, ko'zaning ichiga tashlay boshlabdi. Birozdan so'ng ko'zaning ichidagi suv uxtiga chiqibdi. Aqlli qarg'a suvdan ichib, tashnalik balosidan qutulib, uchib ketibdi". Bu hikoyani o'rganishni birinchi sinf o'quvchilarga qiziqarliroq o'tish uchun kompyuterdan qarg'alarning har xil holatdagi suratlarini topib ekranda namoyish etiladi. Rus tilidagi "Vikipediya"dan qarg'alarning tashqi ko'rinishi, oziqlanishi (hatto bolalarga qarg'aning ovozini ham eshittirish mumkin ), yashash tarzi haqida ilmiy ma'lumotlar beriladi. Qarg'aning aqlliligini hayotiy haqiqatlar misolida ham o'quvchilarga ma'lumotlar beriladi. O'quvchilar qarg'a haqida umumiy tasavvurga ega bo'lganlaridan so'ng yuqoridagi matn o'qib eshittiriladi. Darslikda mazkur matn mazmuni yuzasidan: "Qarg'a jaziramada nega qiynalibdi?" va "Sarlavha nega «Aqlli qarg'a» deb nomlangan?" tarzidagi ikkita savol berilgan, xolos. Bu bilan o'quvchilar matnning mohiyatiga ham kirolmaydilar, Abdulla Avloniy nazarda tutgan sifatlarni ham farqlay olmaydilar. Hikoya matni bilan tanishtirgan o'qituvchining o'zi savol va topshiriqlar tuzishga majbur bo'ladi.
Yaxshilab o'ylab ko'ring-chi, yoz fasli jaziramasida suvlar nega va qanday qilib quriydi?
Qarg'alar haqida hozir eshitganlaringiz ilmiy ma'lumotlarni eslang. Ular O'zbekistonda, asosan, qaysi faslda yashashadi?
Qarg'aning aqlliligini nimada ko'rdingiz?
Qarg'aning bo'yni suvga yetmagani sababini uning rasmiga qarab asoslab bering.
O'ylab ko'ringchi, ko'zachaga qarg'a tashlangan losh bilan suv ko'tariladimi? Istasangiz, buni amalda tekshirib ko'ring.
Shu tariqa savol va topshiriqlar ustida ishlanib, internet materiallaridan oqilona foydalanilib o'tilgan dars birinchi sinf o'quvchilarining dunyoqarashini boyitadi, bilimini orttiradi, saviyasini ko'taradi, mustaqil va mantiqli mulohaza yuritishga o‘rgatadi. Aks holda badiiy matnlar o'qilgan joyida qolib ketaveradi.
|
| |
