Pop.
(milliardlar)
-
|
1800
|
1
|
127
|
1927
|
2
|
33
|
1960
|
3
|
14
|
1974
|
4
|
13
|
1987
|
5
|
12
|
1999
|
6
|
12
|
2011
|
7
|
12
|
2023*
|
8
|
14
|
2037*
|
9
|
18
|
2055*
|
10
|
33
|
2088*
|
11
|
*Dunyo aholisining istiqbollari 2017
(Birlashgan Millatlar Tashkilotining Aholi boʻlimi)
|
|
Dunyo aholisining oʻsish sur’ati 1963-yilda yiliga 2,2 % ni tashkil etdi va keyinchalik pasaydi. 2017-yilda taxminiy yillik oʻsish sur’ati 1,1 % ni tashkil etdi. CIA World Factbook dunyo boʻyicha yillik tugʻilish, oʻlim darajasi va oʻsish sur’atlarini mos ravishda 1,86 %, 0,78 % va 1,08 % deb baholadi[24]. Oxirgi 100 yillar davomida tibbiyot taraqqiyoti, oʻlim darajasining pasayishi va Yashil inqilob tufayli mumkin boʻlgan qishloq xoʻjaligi mahsuldorligining oshishi tufayli aholi soni toʻrt baravar koʻpaydi.
Tirik odamlar sonining yillik oʻsishi 1989-yilda 88,0 millionga yetdi, keyin asta-sekin 2003-yilda 73,9 millionga kamaydi, undan keyin yana 2006-yilda 75,2 millionga koʻtarildi va 2017-yilda aholi soni 83 millionga koʻpaydi. Umuman olganda, soʻnggi oʻn yilliklarda rivojlangan davlatlarning oʻsish sur’atlarida pasayish kuzatildi, garchi yillik oʻsish sur’atlari Yaqin Sharq va Sahroi Kabir Afrikasining ayrim mamlakatlarida, shuningdek, Janubiy Osiyo, Janubi-Sharqiy Osiyo va Lotin Amerikasida 2 % dan yuqori boʻlib qolmoqda.
Baʼzi mamlakatlarda aholi, ayniqsa Sharqiy Yevropada, asosan, tugʻilishning pastligi, oʻlim darajasi va emigratsiyaning yuqoriligi tufayli kamayib bormoqda. Janubiy Afrikada OITS bilan bogʻliq oʻlimlar sonining koʻpligi tufayli oʻsish sekinlashmoqda. Baʼzi Gʻarbiy Yevropa mamlakatlari ham aholining qisqarishini boshdan kechirishi mumkin. Yaponiya aholisi 2005-yilda qisqara boshladi[29].
Birlashgan Millatlar Tashkilotining Aholishunoslik boʻlimi prognozlariga koʻra, dunyo aholisi XXI asr oxiriga kelib, 11,2 milliardga yetadi; Sogʻliqni saqlash oʻlchovlari va baholash instituti prognozlariga koʻra, dunyo aholisi 2064-yilda 9,73 milliardga yetadi va 2100-yilda 8,89 milliardga kamayadi. 2014-yilda Science jurnalida oʻtkazilgan tadqiqot shuni koʻrsatadiki, 2100-yilga borib dunyo aholisi 11 milliardga yetadi va XX asrga qadar oʻsishning 70 % ehtimoli bor[31][32]. 2019-yilning dekabr oyida Germaniyaning Jahon Aholisi Jamg‘armasi maʼlum qilishicha, dunyo aholisi har soniyada 2,6 kishiga o‘sadi va 2023-yilga kelib 8 milliardga yetishi mumkin
|
