• Nazorat tavakkalchilik
  • Ajratib bo’lmaydigan tavakkalchilik




    Download 2,41 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet112/174
    Sana09.01.2024
    Hajmi2,41 Mb.
    #132887
    1   ...   108   109   110   111   112   113   114   115   ...   174
    Bog'liq
    xalqaro audit (1)

    Ajratib bo’lmaydigan tavakkalchilik balansning yoxud operatsiyalar 
    kategoriyasini moddiy xarakterga ega bo’lishi mumkin bo’lgan buzib ko’rsatishga 
    moyilligidadir. Ajratib bo’lmaydigan tavakkalchilikni baholash auditor tomonidan 
    mijoz faoliyatining xususiyatlarini bilishi, uning tashkiliy tuzilishi hamda ushbu 
    tavakkalchilik korxonani boshqarishning ta’riflarida asoslanadi. Auditning 
    umumiy rejasini tuzish vaqtida auditor balansning moddalari hamda moliyaviy 
    hisobotning ko’rsatkichlariga nisbatan mavjud bo’lgan ajratilmas tavakkalchilikni 
    o’zining professional xususiyatlaridan foydalanib baholashi lozim. Ajratib 
    bo’lmaydigan tavakkalchilikni baholash vaqtida auditor oldingi yillarning 
    ma’lumotlaridan foydalanishi mumkin, bunda u mazkur tavakkalchilikning 
    baholari tekshirilayotgan yil uchun ham haqqoniyligiga ishonch hosil qilishi lozim. 
    Ajratib bo’lmaydigan tavakkalchilikka quyidagi omillar ta’sir ko’rsatishi mumkin: 
    – murakkab hisoblashlarning oddiylariga qaraganda buzib ko’rsatilish 
    ehtimoli ko’proq; 
    – smetadagi taxminlardan kelib chiqadigan summalardan iborat bo’lgan 
    schetlar nisbatan o’rnashgan haqiqatdagi ma’lumotlardan kattaroq bo’lgan 
    darajasini tashkil qiladi; 
    – texnologik yutuqlar har qanday aniq mahsulotni eskirganga chiqarishi 
    hamda zahiralarni sezilarli darajada o’sib borishining sababi bo’lishi mumkin; 
    – inqirozga uchragan, biznesda muvaffaqiyatsizlikka duch kelgan hamda 
    etarli darajada aylanma kapitaliga ega bo’lmagan kompaniyaning rahbariyati 
    moliyaviy hisobotni buzib ko’rsatilishiga yo’l qo’yadi. 
    Nazorat tavakkalchilik – bu xo’jalik yurituvchi sub’ektda mavjud bo’lgan 
    hamda doimiy ravishda qo’llaniladigan buxgalteriya hisobotining tizimlari hamda 
    ichki nazorat tizimlari alohida yoki birgalikda olinganida muhim bo’lgan buzib 


    262 
    ko’rsatishlarni o’z vaqtida aniqlash hamda to’g’rilashni amalga oshirmasligi va 
    bunday buzilishlar paydo bo’lishiga to’sqinlik qilishining ehtimolidir. 
    Nazorat tavakkalchilik buxgalteriya hisobi tizimining hamda xo’jalik 
    yurituvchi sub’ektning ichki nazorat tizimining ishonch-liligi darajasini ta’riflaydi. 
    Auditor o’zining professional xususiyatlaridan foydalanib, audit jarayonida 
    xo’jalik yurituvchi sub’ektning nazorat tizimining nazorat muhitini hamda 
    nazoratni alohida vositalarini baholashi lozim. 
    Nazorat vositalari tavakkalchiligini baholash maqsadida auditor nazorat 
    vositalarini testdan o’tkazishi lozim. 
    Nazorat vositalarini testdan o’tkazish tartibi.quyidagicha bo’ladi: 

    Download 2,41 Mb.
    1   ...   108   109   110   111   112   113   114   115   ...   174




    Download 2,41 Mb.
    Pdf ko'rish