|
AMMIAK SINTEZI KATALIZATORLARI
|
bet | 4/4 | Sana | 09.01.2024 | Hajmi | 349,87 Kb. | | #133265 |
Bog'liq Amiakning fizik kimyoviy xususiyatlari4. AMMIAK SINTEZI KATALIZATORLARI.
Ammiani hosil qilish jarayonini tezlatishda katalizator bo‘lib temir, osmiy, uran, molebden, marganets, volfram va boshqa metallari ishlatilishi mumkin. Katalizatorga bo‘lagan katta talablar: 1) uzoq vaqt aktivligini yo‘qotmaslik. 2) katalitik zaharlarga chidamlilik. 3) Yuqori haroratga chidamlilik 4) solishtirma yuzasi katta bo‘lishi 5) mexanik mustahkam va arzon bo‘lishi kabilar qo‘yiladi. Shu talablarni ko‘piga temir katalizatori javob beradi. Buning uchun magnitli temir-Fe3O4 ni Н2 bilan 570 - 670 K da qaytarib, tarkibida О2 bo‘lmagan kubik kristal tuzilishiga ega bo‘lgan Fe katalizatori olinadi.
Fe3O4 Q 4H2 = 3Fe Q 4H2O (21)
Fe kristallari ichida beqaror Fe atomlari bo‘lib, ular Fe katalizatorining umumiy katalitik aktivligini hosil qiladi. Fe katalizatori kristallari bir-biri yopishib qolib, o‘z aktivligini kamaytirmasligi uchun AI2O3 dan iborat aktivator (promotor) 4 %
atrofida qo‘shiladi. Katalizatorni qirralarida hosil bo‘lgan ammiakni umum gaz tarkibiga ajratib turib, katalizator aktivligini oshirish uchun katalizator tarkibiga 2 % gacha К2О qo‘shiladi.
Ammiak sintezida SA-1 tipli oksidlangan, SA-1V qaytarilgan, GIAP tomonidan ishlangan katalizator ishlatiladi.
SA - 1V katalizatori minorali sintez apparatda yana qaytadan vodorod bilan qaytarilishni talab qilmaydi. Shuning uchun u SA - 1 katalizatoriga qaraganda 5 - 8 kun behuda ishlashni kamaytiradi, garchand SA-1V katalizatori 2 marta qimmat tursa ham.
Sintetik ammiak hosil qiladigan minoraga azot vodorod aralashmasi bilan birga uni tarkibida О2, СО, СО2, Н2О (bug‘) kabi
kislorodli birikmalar ham kirib, ular temir katalizatorini zaharlaydilar. Shuning uchun, bunday kitslorodli gazlar suyuq azotda yuttiriladi yoki dastlabki kataliz miqdorida 500 K haroratda xrom nikel katalizatorlarida yoki ishlatilgan temir katalizatorlarida 670 K haroratda quyidagi reaksiyalar bo‘yicha gidratlanib, tozalanadi:
О2 Q 2Н2 = 2Н2О(буғ) QQ1
CО Q 2Н2 = CH4 Q Н2О(буғ) QQ2 CО2 Q4Н2 = CH4 Q 2Н2О(буғ) QQ3
(22)
(23)
(24)
Metan temir katalizatori uchun zaharli emasdir, ammo metanni konsentratsiyasi gaz aralashmasida oshib ketmasligi uchun (chunki metan inert gaz sifatida umumiy foydali bosimni pasayishiga olib keladi) Н2 Қ N2 aralashmasi vaqti-vaqti bilan tashqariga haydab turiladi, Н2О bug‘lari esa sovitilib kondensatlanib, tashqariga chiqazib turiladi.
|
| |