18
Misli o‗tkazgichlar, qattiq tortib bajarilgan mis simlardan, kichik
solishtirma qarshilikka ega ρ=18,0 Om mm
2
/km va yaxshi mexanik
mustaxkamlikka ega: uzilish qarshilik chegarasi σ
mis
= 360- 400 MPa,
atmosferaviy ta‘sirlarga va atrof muhit zararli aralashmalaridan chirishga
bardoshli qarshi tura oladi.
Alyuminli o‗tkazgichlar, mislilardan birmuncha kichik massasi bilan
farq qiladi, katta solishtirma qarshiligi bilan ρ = 28,7- 28,8 Om mm
2
/km va
kam mexanik mustaxkamligi bilan: AT markali o‗tkazgich simlar uchun
σ
mis
=156 MPa va ATp simlarda σ
mis
= 166- 180 MPa. Alyuminli
o‗tkazgichlar asosan mahalliy tarmoqlarda qo‗llaniladi. Bu o‗tkazgichlarda
mexanik mustaxkamligi kichikligi katta tortilishga ruxsat bermaydi. Katta
osib kuchli tortilishlarni chetlab utish va EQTQ talablariga rioya qilinishi
esa liniyaning еrgacha bo‗lgan eng kam oralig‗i, tayanchlar oraliq
masofasini
qisqartirishga
olib
keladi,
bu
esa
liniya
narxini
qimmatlashtiradi.
Alyuminli o‗tkazgichlarning mexanik mustaxkamligini orttirish
maqsadida ularni ko‗p simli qilib, qattiq po‗lat-alyuminli simlardan
tayyorlanadi. Simlar tuzilishi 2.1- rasmda ko‗rsatilgan.
O‗ta uzoq masofaga uzatish HL 500 kV va undan yuqori
kuchlanishli (alohida energiya tizimlarini bog‗lash uchun mo‗ljallanadi).
