Andijon mashinasozlik instituti mualliflar: Maxsudov Moxirbek Tolibjonovich Abdurashidov Eldorbek Ergashboy o‘g‘li

154 
6-MODUL. ELEKTR USKUNA VA JIHOZLARNI ISHLATISH 
12-BOB 
ELEKTR QURILMALARNI ISHLATISHGA QABUL 
QILISH.
§12.1 . Elektr uskunalarni ishlatishni tashkil qilish. Jihozlarni 
ishlatish haqida umumiy ma‘lumotlar. 
Elektr jihoz va qurilmalarni montaj, sozlash va rostlash ishlari 
tugatilgach elektr qurilmalarni vazifalanishi bo‗yicha ishlatish va korxona 
texnalogik jarayonlari talablariga oid elektr qurilmalaridan foydalanish olib 
boriladi. 
Ishlatish deganda qurilma ishlashga qobiliyati va o‗ni amalga 
oshrilishi texnik tavsiflari nominal hujjatlarda va loyihada nazarda 
tutilganidek tiklanishi va saqlab turilishi tushuniladi. 
Ishlatilish davrida elektr qurilmaga texnik xizmat ko‗rsatish, xizmat 
ko‗rsatuvchilar quyidagicha ajratiladi: 
administrativ-texnik xodim, qurilmaga texnik xizmat ko‗rsatishni 
tashkil qiluvchi, qurilmani - tezkor boshqarish va ta‘mirlash ishlari; 
tezkor ish bajaruvchi, texnik xizmat ko‗rsatishni bajaruvchi va tezkor 
boshqarish (ko‗rib chiqishni olib borish, tezkor qayta ulashlar, ish joyini 
tayyorlash,ish boshlashga ijozat byerish, ishlayotganlarni nazorat qilish; 
ta‘mirlovchi, elektr qurilma va qurilmalardagi barcha ta‘mirlash va 
boshqa ishlarni bajaruvchi. 
Elektr qurilmalarni ishlatuvchi mutaxassis bajaradigan ishi bo‗yicha 
etarli darajada tayyogarlikdan o‗tgan kvalifikasiyali va elektr xavfsizligi 
guruhiga ega bo‗lishi kerak. 
Elektr qurilmalarini ishlatish texnik va tashkiliy holatlari bo‗yicha, 
iste‘molchilar elektr qurilmalarini ishlatish(EITIQ) texnik qoidalarida 
batafsil ifodalangan, bu barcha xalqxo‗jalik sohalari uchun asosiy qoida 
hisoblanadi. Har bir korxona uchun shu qoidadan kelib chiqqan holda aniq 
sharoit holatiga ko‗ra, shu joydagi korxona qo‗llanmasi ishlab chiqariladi 
va elektr xo‗jaligi boshlig‗i tomonidan tasdiqlanadi. 
Qurilmalar ishlatilishining asosiy bosqichlari 12.1.1- rasmda 
ko‗rsatilgan. 
Talab qilingan texnikaviy tavsiflarda caqlash va o‗ni amalga oshirish 
uchun, o‗nga texnik xizmat ko‗rsatish olib boriladi - majmuali ishlarni o‗z 
ichiga olgan tekshirish, ta‘mirlash hisobiga xizmat ko‗rsatish, qurilmalar 
shikastlanishining oldini olish, sinash tadbirlari va qurilma holatini 
diagnostika qilish. 
Qurilmalarni tekshirish nazorat qilish bilan qurilmalar holati nazorat 
qilinadi. 

155 
Qurilmalarni tekshirish reja bo‗yicha va navbatsiz nazorat qilishlarda 
va aniq sharoitli joylarga ko‗ra qurilmalarning ishlatilish ko‗rsatmalariga 
muvofiq holda olib boriladi. 

Download 5,59 Mb.