|
Təyyarədən yerin görünüşü (TYG)-
|
| bet | 4/27 | | Sana | 06.01.2024 | | Hajmi | 1,39 Mb. | | #131142 |
Bog'liq diploma 2474a QMSTəyyarədən yerin görünüşü (TYG)- Ən geniş yayılmış (xüsusən xarici aviahorizontlarda) indikasiya sistemi fon rejimində təyyarənin səmtləşməsini tangaj və krenlə ötürür. Fon şəkili xətti ifadə edir. Xətt isə iki rəngli sahənin sərhədləri arasında yerləşir. Sahələr müxtəlif rənglərdə ola bilər, amma adətən yenilərdə qəhvəyi və göy rəngdə, köhnələrdə isə acıq boz və qara rəngdə olullar. Sahələrin arasında yerləşən xətt aviahorizont xəttidir. Fon şəklin qabağında təyyarənin sadələşdirilmiş təsviri yerləşir, o isə öz növbəsində tərpənməz halda qurğuda bərkidilir, yaxud tangaj üzrə məhdud tənzimləməsinə malik olur. Cari kren bucağı pilot şkaladan uzərindən, panelin ust hissəsindən oxunur. Qərbi aviahorizontlarda markerlə yuxarıdan, köhnələrdə isə aşağıdan. Tangaj bucağı isə təyyarənin siluetinin mərkəz xəttinin kəsişməsi ilə qərara gəlir. Hər xətt (sətir) 5 ° və 10 ° tangajdır.
Yerdən təyyarənin görünüşü (YTG)- YTG aviahorizont tipi tangaj bucağı eyni göstərilir, amma kren bucağı təyyarənin fırladılan siluetidir, elə bil bu təyyarə yerdən müşahidə edilir. Bu qurğularda şkala ekranı, ancaq azadlığın bir dərəcəsinə yalnız malikdir. Yalnız yuxarıya və ya aşağıya doğru hərəkət edə bilər. Kren bucağı isə şkala ilə təyin edilir, hansı ki, dairə ətrafında təyyarənin siluetinin diyirlənməsi ilə müəyyən olunur.
Bu növ indikasiya SSR ishehsal olunmuş bəzi elektromexanik aviahorizontlarda istifadə olunmuşdur.
Texniki məhdudiyyətlər- Kinematik məhdudiyyətlərə görə aviahorizontlar "çıxan" və “çıxmayan ” ilə fərqlənillər. “Çıxan” aviahorizont rotorların oxların uyğunlaşma zamanı olur və kardan asması çərçivəsindən (nə vaxt ki ± 90 °-in ötürmə bucağı) olur qiroskop bir azd dərəcəsini itirir, eyni zamandada səmtləşməni. Bunun qabağını almaq üçün, aviahorizontün quraşdırılmasında, bucaq yerdəyişməsi çərçivəsini qiroskopun tangaj bucağına uyğun olaraq mexaniki məhdudlaşdırdılar. Ölçən qurğularda, qirostabilləşdirmə platformada və ya inersial naviqasiya sistemlərdə daha çox keyfiyyətinə görə, "çıxmayan"-lardan istifadə edirlər.
Bütün əldə olunmuş sistemlər məkan mövqenin ölçməsinə üçün, maksimal bucaq sürətə görə məhdudlaşdırılır.
Giroskop. Пилотаj-навигасийа комплексинин (ПНК) нормал ишлямяси цчцн чохлу сайда мцхтялиф параметрлярин юлчцлмяси зяруридир. Беля параметрляря учуш щцндцрлцйц вя сцряти, щава эямисиснин (ЩЭ) фязадакы вязиййяти, буcаг сцряти вя тəcили вя с. аиддир. Bу мягсядля ЩЭ-дя лазыми параметрлярин юлчцлмяси цчцн мцхтялиф физики принсипляр ясасында истифадя едилян вериcиляр, cищаз вя системляр мювcуддур. Вериcи вя cищаз дедикдя юлчцлян физики параметрляри инсан тяряфиндян истифадя цчцн ялверишли шякля чевирян информасийа гурьулары баша дцшцлцр. Информасийа системляри вериcилярдян алынан информасийанын илкин емалыны щяйата кечириляр вя ону сонракы тятбиг цчцн ялверишли шякля эятирирляр. Яввялляр ЩЭ-дя йалныз cищазлардан истифадя олунурду. Автоматик идаряетмя системлярин (АИС) йаранмасы иля вериcиляр вя информасийа юлчц системляри даща эениш тятбиг олунмаьа башланды.
Авиасийа cищазгайырмасы инкишафы айрылмаз олараг йцксяк сцрят вя учушун кифайят гядяр бюйцк мясафядя йериня йетирилмяси иля баьлы олуб, учушларын идаряетмя просесляринин автоматлашдырма сявиййясинин даща йцксяк олмасыны тяляб едир.
Мцасир ЩЭ чохлу сайда вериcи тяляб едян мцряккяб ПНК иля тяcщиз олунмушлар. Информасийа дисплейляринин тятбиги иля ялагядар олараг cищазларын сайы эет-эедя азалыр.
|
| |
