Global dunyoda ilm-fan va ta‘limdagi
innovatsion
rivojlanishning zamonaviy trendlari 15 dekabr, 2022 yil.
160
Annotatsiya:
Har birimizning hayotimizda axborot olamining ahamiyati tobora kucha-
yib borayotgani kundek ravshan. «Infosfera» (axborot olami) olis manzillarni yaqinlash-
tirib, oraliqdagi masofalarni qisqartirmoqda. Mazkur olamda insoniyat tarixining barcha
bilimlari jamlangan. Bizdan esa “Infosfera”ning kirish eshigi, undan foydalanish imkonini
beruvchi asosiy kalit – internetni bilish talab etiladi, xolos. Bu maqolamiz ta’lim va fan so-
hasida tobora ahamiyati ortib borayotgan, jahon bilim omborining asosiga aylanayotgan
elektron kutubxonalarga dahldor.
Kalit so‘zlar:
Elektron kutubxona, e-library, virtual kutubxona, e-kutubxona, Internet,
raqamli kutubxona, digital library
Kirish
Elektron kutubxona deganda nimani tushunamiz? Uning tarkibiy qismlari nima?
Xalqaro Tarmoqdagi minglab kitoblarni o‘z ichiga oladigan saytlar elektron kutu-
bxonami yoki kutubxona saytlari hammi? Raqamli kolleksiyalarni yaratish uchun
qanday bilim va malakalar kerak bo‘ladi? Ushbu maqolada shu kabi savollarga ja-
vob topishga harakat qilamiz (maqolada “elektron kutubxona”, “e-kutubxona” va
“raqamli kutubxona” terminlari bir ma’noda qo‘llaniladi).
Elektron kutubxona- Internetning ajoyib imkoniyatlaridan biridir. Bu kutubxona-
ning elektron shaklidir.
Kutubxona deganda, odatda, ko‘plab kitoblar terib qo‘yil-
gan, uzun, katta javonlar joylashgan xonalar ko‘z oldimizga keladi. Elektron kutu-
bxonada javonlar vazifasini jildlar, kitoblar vazifasini esa
Internet saxifalari baja-
radi. Bu kutubxona ma’lumotlari elektron ko‘rinishda bo‘ladi va ular kompyuterda
joylashadi. Bu kutubxonadan foydalanish juda qulay. U orqali Siz dunyoning ixti-
yoriy nuqtasidagi elektron kutubxona ma’lumotlaridan
foydalana olishingiz mum-
kin. Yana bir qulay tomoni zarur ma’lumot nusxasini ko‘chirib olishingiz mumkin.
Elektron kutubxonadan foydalanishingiz uchun kompyuter, modem va Internet
tarmog‘i bo‘lishi yetarli.
Faraz
qilaylik, biror bir ma’lumot bilan tanishish uchun elektron kutubxona-
dan foydalanmoqchisiz. Kompyuter va Internet yordamida ma’lumotni bir nec-