Global dunyoda ilm-fan va ta‘limdagi
innovatsion
rivojlanishning zamonaviy trendlari 15 dekabr, 2022 yil.
12
Annotatsiya:
Ushbu maqolada sun’iy intellekt texnologiyasining ijtimoiy hayotga ta’siri
o‘rganildi, kasbiy rivojlanishdagi o‘rni tahlil qilindi, kelgusi kasbiy faoliyatga ta’siri baholan-
di va sun’iy intellektni maktabda o‘qitish bo‘yicha yondashuvlar o‘rganildi. Hamda o‘rgatish
jarayonini amaliy masalalar yechish orqali samarali tashkil etish aniqlandi.
Kalit so‘zlar:
sun’iy intellekt, maktabda o‘qitish tizimi, kasbiy faoliyat, Python, STT, TTS,
Windows, gTTS.
Sun’iy intellekt texnologiyalarining rivojlanishi ta’lim sohasining turli bosqichlari-
da uni o‘qitishni taqozo etmoqda. XX asrning 50-yillarida
jadal rivojlanishni bosh-
lagan sohaning bugungi kunda sanoat, sog‘liqni saqlash, moliya, qishloq xo‘jaligi,
davlat boshqaruvi, ijtimoiy tarmoqlar va boshqa sohalar
bilan integratsiyasi ku-
zatilmoqda. Shuningdek,
“kasblarning 60 foizi raqamli rivojlanish (sun’iy intellekt
asosiy o‘rinda) natijasida avtomatlashtirilishi mumkin” [1]. Bu esa maktab ta’limi-
dan boshlab sun’iy intellekt va u bilan bog‘liq zamonaviy texnologiyalarni o‘quv-
chilarga o‘rgatishni talab qiladi. Sun’iy intellektning kasbiy faoliyatga ta’sirini o‘r-
ganishga bag‘ishlangan ko‘plab tadqiqotlar bir xil vazifalarni
takrorlashga oid
kasblarni sun’iy intellekt to‘liq egallashini taxmin qilishadi [2]. Shu bilan birga,
sun’iy intellektga asoslangan texnologiyalar ko‘plab kasb vakillari uchun ish sama-
radorligini oshirishga xizmat qiluvchi asosiy vosita bo‘ladi. Sun’iy
intellektni rivo-
jlantirishga ko‘plab mamlakatlar jiddiy e’tibor qaratishmoqda. Xususan, 2016- va
2018-yillar oralig‘ida yigirma oltita davlat sun’iy intellekt siyosatini rivojlantirish
bo‘yicha o‘z dasturlarini e’lon qildi. Yurtimizda esa ayni jarayon bo‘yicha 2021-yil
17-fevraldagi “Sun’iy intellekt texnologiyalarini jadal joriy etish uchun shart-sharo-
itlar yaratish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi PQ–4996-sonli Qarori, 2021-yil 26-av-
gustdagi “Sun’iy intellekt texnologiyalarini qo‘llash bo‘yicha
maxsus rejimni joriy
qilish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi PQ–5234-sonli Qarori kabi huquqiy hujjatlarda
respublikamizdagi barcha sohalarda SI texnologiyalarini joriy qilish bo‘yicha asosiy
yo‘nalishlar belgilandi. Bu esa bevosita maktab ta’limida ham sun’iy
intellekt texno-
logiyalarini o‘qitishning dolzarbligini belgilaydi.