|
Ashurova Nilufarning "mtt omborxonalarida oziq-ovqat mahsulotlarini nazorat qilish"
|
| bet | 2/4 | | Sana | 25.04.2022 | | Hajmi | 1.65 Mb. | | #20269 |
Bog'liq Ashurova Nilufar 601 14.10.2022, Ish yuritish asoslariKurs ishining ob’ekti: Maktabgacha ta’lim tashkilotlarida omborxonalariga oziq-ovqat mahsulotlarini qabul qilishga va saqlash.
Kurs ishining predmeti: Maktabgacha ta’lim tashkiloti omborxonalariga oziq-ovqat mahsulotlarini qabul qilish.
Kursni tugatish ishining vazifasi: Maktabgacha ta’lim tashkiloti omborxonalariga oziq-ovqat mahsulotlarini qabul qilish, maktabgacha ta’lim tashkiloti omborxonalarida mavsumiy mahsulotlarni saqlashda yo‘l qo‘yiladigan xato va kamchiliklar, mahsulotlarni saqlashda vazn yo‘qotishga oid bilimlar berish va amaliyotda qo‘llash kompetensiyalarini rivojlantirishdan iborat.
- BOB. MAKTABGACHA TA’LIM TASHKILOTI OMBORXONALARIGA OZIQ-OVQAT
MAHSULOTLARINI QABUL QILISH
1.1. Omborxonada sabzavotlar va donli mahsulotlarni saqlash
Mevalar va sabzavotlarni saqlash — hoʻl va sersuv mahsulotlarni isteʼmol etish yoki qayta ishlashga qadar saqlanishiga yordam beradigan tadbirlar majmui. Yetishtirilgan mahsulotni nest-nobud qilmasdan va sifatini pasaytirmasdan saklash va undan foydalanish qadimdan inson ehtiyojlaridan biri boʻlgan. Saqlashni toʻgʻri tashkil etish mahsulot sifatining uzok, vaqt buzilmasligini va nobudgarchilikning oldini olishni taʼminlaydi. Oʻzbekistonda meva va sabzavotlarni saklashning eng kad. usullari koʻmib yoki ilib saqlash, qoqi qilib quritish kabilar keng qoʻllanilgan. M. va s s.dagi asosiy vazifa ularning fizik va kimyoviy tarkibini, rangi, taʼmi, oziqlik qiymati va boshqa xususiyatlarini saqlab qolishdan iborat. M.va s. s.ni sakutshdagi asosiy qiyinchilik bu mahsulotlar tarkibida erkin holatdagi suvning koʻpligi bilan bogʻliq.
Yigʻimterimdan key-ingi dastlabki kunlarda sersuv mahsulotning nafas olishi kuchayadi. Soʻngra, ayniqsa, meva va sabzavotlarni tez sovitilganda nafas olish jadalligi sekinlashadi. Saqlash jarayonida havo namligi pasayganda bugʻlanish, nafas olish va patogen mikroorganizmlarning rivojlanishi kuchayadi. Nafas jadallashuviga omborxonalardagi havo tarkibi ham taʼsir koʻrsatadi. Kislorod miqdorining kamayishi, karbonad angidridning ortishi meva, sabzavotlarning saqlash muddatini uzaytiradi. Kasalliklar (chirish, mogʻorlash va boshqalar) keltirib chiqaradigan mikroorganizmlarning rivojlanishi katta miqdorda issiqlik ajralib chiqishiga va mahsulotlarning oʻz-oʻzidan qizib ketishiga sabab boʻladi. Natijada mahsulotning koʻp qismi nobud boʻladi.
Meva va sabzavot omborlari, sovuqxonalar yangi hosil joylashidan oldin formalin yoki oltingugurt gazi bilan yuqumsizlantiriladi, yangi soʻndirilgan ohak bilan oklanadi, quritiladi, mahsulotlar saqlanadigan haroratga qadar sovutiladi. Olma, nok, asosan, ostiga qogʻoz yozib (noklarni qogʻozga oʻrab) joylangan yashchiklarda —0,5, —0° da va nisbiy namligi 90— 95%da saqlanadi. Kartoshka xonalarda yerga qazilgan oʻralarda, faol shamollatiladigan omborlarda devorli xirmonlarda 3,5–5 m balandlikda, karam uyumlarda, xandaklarda va turli doimiy omborlarda, yashchiklarda saqlanadi. Harorat —3°, —G; havo namligi 70—75% dan oshmasligi kerak. Qo-vun—tarvuzlarni xashakka joylab yoki osib +3°da 4 oyga yaqin saklash mumkin.
Bundan tashqari, joriy sanitariya nazorati natijasida korxonani rekonstruktsiya qilish, ta'mirlash, texnologik jarayonni takomillashtirish va takomillashtirish bo'yicha ishlarning rejalari va hajmi aniqlandi zamonaviy uskunalar (jarayonlarni mexanizatsiyalash va avtomatlashtirish), yanada samarali shamollatish, kanalizatsiya, yoritish va boshqalar. Sanitariya nazorati SES rejasi va bir hafta, bir oy uchun tuzilgan jadvalga muvofiq amalga oshiriladi.
Doimiy nazoratdan tashqari, ba'zida favqulodda sabablarga ko'ra oziq-ovqat korxonalarini tekshirish kerak ( ovqatdan zaharlanish, epidemik ko'rsatkichlar, oziq-ovqat mahsulotlarini saqlashda favqulodda vaziyatlar va boshqalar).
Profilaktik sanitariya nazorati oziq-ovqat ob'ektlarini loyihalash va qurishda sanitariya normalari va qoidalarining bajarilishini nazorat qilish maqsadida amalga oshiriladi, ya'ni ishning ushbu qismi korxonani ishga tushirishdan oldin sanitariya qoidalarini buzilishining oldini olishga imkon beradi. Profilaktik sanitariya nazorati uch bosqichdan iborat: 1) oziq-ovqat korxonalari loyihalarini tayyorlashda sanitariya normalari va qoidalariga rioya etilishini nazorat qilish; 2) oziq-ovqat korxonasini qurishda sanitariya talablari, me'yorlari va qoidalarining bajarilishini nazorat qilish; 3) qurilayotgan yoki rekonstruktsiya qilingan ob'ektni foydalanishga topshirishda sanitariya talablari, me'yorlari va qoidalarining bajarilishini nazorat qilish.
|
| |
