Asosiy vositalar amortizatsiyasi (eskirishi) hisobi

ASOSIY VOSITALAR AMORTIZATSIYASI (ESKIRISHI) HISOBI REJA: 1. Amortizatsiyasi va uning iqtisodda tutgan o’rni. 2. Asosiy vositalarning eskirishi va amortizatsiyasi. 3.Amortizatsiya va uning turlari. 4.Tezlashgan amortizatsiya ajratmasining fond қaytimiga ta`sirining taҳlili. 5Xulosa.

Eskirish –bu asosiy vositaning belgilangan me’yorlar bo‘yicha hisoblangan amartizatsiya summasi. Asosiy vositalar - Ishlab chiqarishning moddiy sharoitlarini ta`minlaydigan vositalar (mehnat qurollari, bino, inshoot, qurilmavab.). Buxgalteriya hisobi va rejalashtirishda Asosiy vositalar tarkibiga xizmat muddati bir yilda nortiq vaqiymati eng kam ish haqining 15 barobar arzon bo`lmagan vositalar kiritiladi (2000). Asosiy vositalar Buxgalteriya hisobida xo`jalikka qabul qilingan boshlang`ich bahoda aks ettiriladi. Asosiy vositalarning boshlang`ich bahosiga ularni sotib olish (bino va inshootlarni qurish) uchun qilingan haqiqiy xarajat kiritiladi. Asosiy vositalar to`liq xizmat muddati davomida boshlang`ich qiymati bo`yicha hisobga olinadi. Asosiy vositalarlarni qayta baholash faqat hukumat qarori bilan amalga oshiriladi.

Asosiy vositalarning amortizatsiyalanadigan qiymatini aniqlashda likvidatsion qiymat e’tiborga olinmas edi. BXMS № 5 «Asosiy vositalar» respublikada birinchi marta amortizatsiyalanadigan qiymatni aniqlashda asosiy vositalarni ko‘zda tutilishi mumkin bo‘lgan likvidatsion qiymatini hisobga olish tartibini belgiladi. Likvidatsion qiymatni ko‘zda tutish mumkin bo‘lgan miqdorini BXMS ga muvofiq, korxonaning o‘zi mustaqil asosiy vositalarni qabul qilib olish vaqtida belgilashi mumkin. Likvidatsion qiymatni ko‘zda tutish majburiy hisoblanmaydi. Shuning uchun bu qiymat bo‘lmasligi ham mumkin. Bunday holda asosiy vositaning amortizatsiyalanadigan qiymati bevosita uning boshlang‘ich qiymatidan iborat bo‘ladi.