|
Atomlar tuzilishi
|
| bet | 1/3 | | Sana | 20.04.2024 | | Hajmi | 124.5 Kb. | | #202772 |
Bog'liq 1443858031 61567 ABRORNING SARGUZASHTLARI, ATROF MUHITNING IFLOSLANISHI — GLOBAL EKOLOGIK MUAMMO, c 78 SOATLIK O`QUV DASTURI, Modul fan sillabusi raqamli texnologiyalar fakulteti 70540201–, 8, maqollar, ruxsatnoma - 2023-09-22T103746.000, 1 Davlatova Shoira bayonnoma, 11-МАВЗУ.МАЪРУЗА, 23-11 07-07, 10-laboratoriya mashg’uloti. (Vi-semestr, 5-tajriba mashg’uloti), 9372828437, rahbar hulosasi Dilafruz, 12-мактаб спорт тарғиботчиси Илова жадвал, Pul va bank
Atom tuzilishi nazariyasining hozirgi zamon kо‘rinishi
REJA
Atomning tuzilishining murakkabligi.
Atomlar tuzilishining kvant-mexanika nazariyasi.
Atomning tо‘lqin kvant-mexanika modeli.
ATOMLAR TUZILISHI
XIX-asrgacha atomlar bо‘linmas zarrachalar deb kelinar edi. Shu asrning yarmiga kelib atomlarning murakkabligini qator kashfiyotlar aniqlab berdi.
Katod va kanal nurlarining ochilishi.
Bu nurlar gaz orqali elektr toki о‘tganda hosil bо‘ladi, katodga yaqin sohada manfiy (-) zaryadli elektronlar ta’sirida nurlanish sodir bо‘ladi, katod nurlarining musbat elektrodlarga og‘ishi ularning manfiy zaryadli zarralar oqimi ekanligini kо‘rsatdi. Shuning bilan bir qatorda kanal nurlari ham kashf etilgan. Kanal nurlari anod oblastida aniqlangan. Bu manfiy katoddan itarilgan musbat zaryadlar oqimi bо‘lib ular zarralardan iborat ekanligini kо‘rsatdi.
Radioaktivlik hodisasi.
Atomlarning murakkabligini ingliz olimlari Soddi va Fayanslar, og‘ir elementlarning nurlanishidagi hodisalarni tekshirib atomning tarkibiga musbat va manfiy zarralar kirishini isbotladilar. Shunday qilib XX-asr boshlariga kelib:
atomlarning murakkabligi,
atomlar tarkibiga elektron kirishi,
atomlarning manfiy zaryad tashuvchi ekanligi, bu zaryadning qiymati elektron zaryadiga teng ekanligi va atomlar butunligicha olib qaralganda neytralligi tajribada tasdiqlandi.
Shunga asoslanib olimlar tomonidan turli xil atomlarning tuzilish modeli taklif qilindi.
Tomson modeli: bu modelga asosan atom manfiy zaryadlangan zarrachalarning yig‘indisidan iborat bо‘lib, ular atomda tekis taqsimlangan, surkalgandek bо‘lib kо‘rinadi. Bu model: radioaktivlikni, elektronlarning bir atomdagi sonini, yengil atomlar uchun elektronlarning massasini va elementlarning tashqi elektron qobiqlari ularning kimyoviy xossalarini belgilashini tushuntirib bera oladi.
|
| |
