194
– O‘zbekiston Respublikasining “Ayrim faoliyat turlarini litsenziyalash
to‘g‘risida”gi Qonuniga muvofiq litsenziyalanishi lozim bo‘lgan faoliyat turlari va
litsenziyalarning mavjudligi.
Litsenziyalanishi lozim bo‘lgan faoliyat turlari bo‘yicha litsenziyalar mavjudligi va
ularning amal qilish muddatlari tekshiriladi. Chunki korxona bunday faoliyat turlari
bilan shug‘ullanish huquqiga litsenziya olingan yoki unda ko‘rsatilgan vaqtdan
boshlab ega bo‘ladi va ushbu huquq litsenziya amal qilish muddati o‘tishi bilan
to‘xtatiladi. Tegishli litsenziyalarga ega bo‘lmasdan amalga oshirilgan faoliyat
turlari noqonuniy hisoblanadi. Agar korxona bitta ta’sischi tomonidan tashkil etilgan
bo‘lsa, bunda u mazkur ta’sischi tomonidan tasdiqlangan, tegishli hokimiyat
organidan ro‘yxatdan o‘tgan va notarial idora tomonidan tasdiqlangan ustav asosida
faoliyat ko‘rsatadi. Ta’sis hujjatlari bilan tanishish auditorga mulk egasi kim
ekanligini va kimning manfaati uchun tekshiruv o‘tkazilayotganligini aniqlashga
imkon beradi.
3. Zahira kapitalini tekshirish
№21 BHMS ga muvofiq korxonaning ta’sis hujjatlariga muvofiq foy-da hisobidan
yaratilgan zahiralar, aktivlarni qayta baholashda hosil bo‘lgan inflatsion zahiralar,
Qaytaib berilmaslik sharti bilan olingan mol-mulklar
zahira kapitalini tashkil etadi.
Zahira kapitalining mavjudligi va harakati quyidagi schyotlarda hisobga olinadi.
8510-“Mulklarni qayta baholash bo‘yicha tuzatishlar”;
8520-“Zahira kapitali”
8530-“Qaytaib bermaslik sharti bilan olingan mol-mulklar”
Auditor zahira kapitalini tekshirishda, dastavval, uni shakllantirish uchun asos bo‘luvchi
me’yoriy hujjatlar mavjudligi va ularga rioya qilinayotganligini aniqlaydi. Balansning
“Zahira kapitali” moddasi bo‘yicha mavjud summaning tegishli sanaga tuzilgan sintetik
va analitik hisob registrlaridagi (8510, 8520 va 8530 schyotlar bo‘yicha kredit)
qoldiqlariga tengligi tekshiriladi.
So‘ngra har bir schyot bo‘yicha qoldiq summalar, debet va kredit oborotlar
mohiyatan tekshiriladi.
