Yakuniy yo’riqnoma (15 daqiqa)

3– bosqich 
Yakuniy 
(20 daqiqa) 
Yakunlash 
1. O’quvchilarni amaliy mashg’ulot bo’yicha 
baholarni e’lon qiladi. Kelgusi kasbiy 
faoliyatlarida amaliyotda bajargan ishlarining 
ahamiyati va muhimligiga o’quvchilar 
e’tiborini qaratadi 
3. 
Kelgusi mashg’ulot mavzusi bilan 
tanishtirib, uyga vazifa beradi  
Tinglaydilar
Uyga vazifani 
yozib oladilar. 
 
9-mavzu. Tovar moddiy zahiralar auditi. 
REJA: 
1.Tovar moddiy zahiralari auditning maqsadi va vazifalari, ma’lumot 
manbalari va auditorlik tekshiruvidan o’tkazish ketma-ketligi 
2.Moddiy boyliklarni sotish va boshqacha tarzda hisobdan chiqarishga doir 
muomalalarni tekshirish. 
1.Tovar moddiy zahiralari auditning maqsadi va vazifalari, ma’lumot 
manbalari va auditorlik tekshiruvidan o’tkazish ketma-ketligi 
Tovar-moddiy zahiralarini auditorlik tekshiruvidan o‘tkazishning maqsadi ularning 
saqlanishi, tejamli va oqilona ishlatilishi, hisobga olishning to‘g‘ri tashkil etilishini 
aniqlashdan iborat. Shuningdek, hisobot ko‘rsatkichlarining ishonchliligini va tovar-
moddiy zahiralar bilan bog‘liq muomalalar hisobi va soliqqa tortish uslubining 
O‘zbekiston Respublikasida amal qilayotgan qonunchilik hamda me’yoriy hujjatlarga 
muvofiqligini aniqlash lozim. Ushbu maqsadga muomalalar mohiyatini, hamda nazorat 
tuzulmasi va buxgalteriya hisobi tizimini tekshiruvdan o‘tkazish va risklarni baholash 
orqali erishiladi. Zahiralarni tekshirish, ular hajmi katta bo‘lgan korxonalarda auditning 
asosiy qismi deb qaraladi.
Tovar-moddiy zahiralar bo‘yicha hisobot ko‘rsatkichlarining haqqoniyligini 
tekshirishda boshqa audit obyektlaridagi kabi, dastavval, balansning “Ishlab 
chiqarish zahiralari”(120-satr), “Tugallanmagan ishlab chiqarish (130-satr)”, 
“Tayyor mahsulot”(140-satr), “Sotish uchun olingan tovarlar”(150-satr) degan 
moddalari, Bosh daftar, jurnal-orderlar va boshqa hisob registrlari orasidagi 
tenglikni aniqlash zarur. Shu bilan birga, sintetik va analitik hisob ma’lumotlarining 
muvofiqligiga ishonch hosil qilishi muhimdir. Moddiy boyliklarni ishlab chiqarish 
xarajatlariga olib borish va ularning baholarini tekshirish, ishlab chiqarishga sarflash 
me’yorlari va boshqalarni tekshirish zarur. Mol yetkazib beruvchilar va 
pudratchilarga da’vo qo‘zg‘atishning o‘z vaqtidaligi va to‘g‘riligi hamda yo‘ldagi 
(korxonaga yetib kelmagan) materiallar qoldig‘ining haqqoniyligini ham tekshirish 
kerak.

134 
Tekshiruv jarayonida auditor quyidagilarni aniqlashi lozim: 
* 
zahiralarning haqiqatda mavjudligi; 
* 
zahiralar bilan bog‘liq barcha muomalalarning buxgalteriya hisobi 
schyotlarida to‘liq va to‘g‘ri aks ettirilganligi; 
* 
barcha zahiralar korxona mulki ekanligi ya’ni ularga mulkiy huquq 
mavjudligi, qarz sifatida aks ettirilgan summalar esa majburiyat ekanligi; 
* 
zahiralarni va ular bilan bog‘liq majburiyatlarni baholashning to‘g‘riligi; 
* 
tovar-moddiy zahiralarni hisobga olish tamoyillari to‘g‘ri tanlanilganligi va 
qo‘llanilishining to‘g‘riligi.
Tovar-moddiy zahiralarni tekshirishda quyidagi ma’lumot manbalaridan 
foydalaniladi: 
1.
Moddiy boyliklarni qabul qilish, hisobga olish, saqlash va berishga aloqador 
me’yoriy hujjatlar.
2.
Hisob siyosati to‘g‘risidagi buyruq.
3.
Tovar - moddiy zahiralar bilan bog‘liq muomalalarni rasmiylashtirishga doir 
dastlabki hujjatlar.
4.
Tashkiliy-huquqiy hujjatlar va materiallar.
5.
Tovar-moddiy zahiralarni hisobga olishga doir buxgalteriya hisobi 
registrlari va buxgalteriya hisobotlari.

Download 7,03 Mb.