Avtomobil shinalarining ekspluatatsiya davrida yedirilishi va

Download 0,75 Mb. Pdf ko'rish
bet	3/8
Sana	21.05.2024
Hajmi	0,75 Mb.
	#248148

1 2 3 4 5 6 7 8

Bog'liq
avtomobil-shinalarining-ekspluatatsiya-davrida-yedirilishi-va-g-ildiraklarining-tebranishlari-tahlili

Tadqiqot metodologiyasi.
Shina profilining ko‘rinishi bo‘yicha (1-rasm) ular oddiy profilli, keng profilli, past
profilli, o‘ta past profilli, arkasimon, pnevmokatoklarga bo‘linadi[3].
1-rasm. Shinalar protektorlarining ko‘rinishi.
Shinalarning ishdan chiqishi va ish muddatining kamayishi texnik foydalanish qoidalarini
buzish bilan bog'liqdir. Shinalar mo'ljaldagidan oldinroq ishdan chiqishining asosiy sabablari
ichki bosimning ko'tarilishi, bosimning pastligi, g'ildiraklar yaqinlashuvining noto'g'riligi,
tormoz barabani ezilib tuxumsimon bo'lib qolishi, tormoz mexanizmlarining bir xil ishlamasligi,
avtomobillarga ortiqcha yuk ortilishi, shinalarning o'tkir qirrali predmetlarga urilishi, vaqtida
o'rin almashtirilmasligi, haydovchilar mahoratining pastligi, yo'l va iqlim sharoitlarining
o'zgaruvchanligi.
Bundan tashqari, avtomobillarni boshqarish mahorati ham alohida o‘rin tutadi.
Mahoratsiz haydovchi tezlikni aniq tanlay olmaydi, birdaniga tormoz beradi va tezlashadi.
Bularning hammasi shinaning ishlash davrini kamaytiradi, hamda avtomobilning tortish kuchini
22 marta va avtomobilning tormozlash kuchini 26 martagacha oshishi hisobiga shinalarning
yedirilishini tezlashtiradi. Avtomobillarning tezligini 50 dan 100 km

soat gacha ko‘tarilishi
shinaning ishlash davrini taxminan 40% ga kamaytiradi. Shinaning yuklanishi va uning ishlash
muddati ham bir-biriga bog‘liqdir. Shinalarning yuklanishini 10% ga oshishi ishlash muddatini
20% ga kamaytiradi. Yuqori yuklanish natijasida karkas ishdan chiqadi, protektorning yon
tomonlari ko‘proq yediriladi. Shinaga berilgan texnik hujjatdagi yuklanish kattaligi me’yoridan
5-10% kamroq bo‘ladi. Bu iqtisodiy yuklanish deyiladi. Yuklanishning kamayishi ishlash davrini
oshiradi [4,5].
Texnik ekspluatatsiya nuqtai nazaridan ba’zi omillar alohida qiziqish uyg‘otadi, chunki
avtotransport korxona sharoitida ularga ta’sir qilish mumkin. Har bir shina uchun uning tuzilishi
va iqtisodiy yuklanishni hisobga olgan holda havo bosimi me’yori qabul qilinadi. Uning
me’yorida bo‘lmasligi shinaning ishlash davrini kamaytiradi. Asosan kam bosim maqsadga

АВТОМОБИЛ ВА ҚИШЛОҚ ХЎЖАЛИК МАШИНАЛАРИ
МЕХАНИКА ВА ТЕХНОЛОГИЯ ИЛМИЙ ЖУРНАЛИ, 2023, № 2 (11)
131
muvofiq emas: protektor yon tomonlarining yedirilishi tezlashadi (radial juda past profilli
shinalar kamroq darajada yediriladi)(2-расм).

Download 0,75 Mb.

1 2 3 4 5 6 7 8

Download 0,75 Mb.

Pdf ko'rish