• arifmetik va m antiqiy operatsiyalami o ‘z ichiga olgan
liisnhlashlar. M a’lumotlar ustidan bajariladigan bu operatsiyalar
yangi m a’lumotlami olish imkonini beradi;
• m a’lumotlar hajmini kam aytirish uchun xizmat qiluvchi va
yiikuiiiy yoki o ‘rta qiymatlar
hisob-kitobi shaklida amalga
o.sliiriluvchi yiriklashtirish yoki agregatlashtirish.
Ma'lumotlarni saqlash.
Operatsiyaviy faoliyat darajasidagi
ko'pgina m a’lumotlami keyinchalik foydalanish uchun yoki bu erda,
yoki boshqa darajada saqlash zarur. Ulami saqlash uchun av-
lomatlashtirilgan m a’lumotlar bazasi yaratiladi.
Hisobotlarni yaratish.
M a’lum otlami qayta ishlash axborot-
kommunikatsiya texnologiyalarida
firma rahbariyati va xodimlari,
sluiningdek tashqi sheriklar uchun hujjatlar va hisobotlar yaratish
lozim. Bunda hujjatlar so ‘rov bo ‘yicha yoki firma o ‘tkazgan
operatsiya munosabati bilan ham, davriy jihat b o ‘yicha har bir oy,
kvartal yoki yil oxirida ham yaratilishi mumkin.
Axborot-kommunikatsiya texnologiyalarini boshqarishdan aso
siy maqsad, qarorlami qabul qilish jarayonlariga
aloqasi boMgan
lirma barcha xodimlarining axborot ehtiyojlarini qondirishdir. U
boshqarishning istalgan darajasida foydali b o ‘lishi mumkin.
Boshqaruvning zamonaviy axborot-kommunikatsiya texnolo
giyalarini turli funktsional tizim ostilar xodimlari yoki firma
boshqaruv darajalarining mos axborot ehtiyojlarini qondirishga
risoladagidek to ‘g ‘ri keladi. U lar yetkazib beradigan axborot
nrmaning o ‘tmishi, hozirgi va ehtimoldagi kelajagi haqida m a’
lumotlami saqlaydi Bu axborot doimiy
yoki maxsus boshqaruv
hisobotlari turlariga ega.
Boshqaruv nazorati darajasida qarorlar qabul qilish uchun
axborot agregatlashtirish k o ‘rinishida shunday taqdim etilishi
kerakki, unda m a’lumotlar o ‘zgarishi tendensiyalari,
yuzaga kelgan
chetga chiqishlar sabablari va ehtimoliy qarorlar k o ‘rib chiqilsin. Bu
bosqichda m a’lumotlami qayta ishlashning quyidagi vazifalari hal
etiladi:
• boshqaruv obyekti rejalashtiriladigan ahvolini baholash;
• rejalashtiriladigan ahvoldan chetga chiqishlami baholash;
• chetga chiqishlar sabablarini aniqlash;
• b o ‘lajak qaror va xatti-harakatlaming tahlili.
41
Boshqaruvning axborot-kommunikatsiya texnologiyalari xilma-
xil turdagi hisobotlami yaratishga y o ‘naltirilgandir.
Doimiy
hisobotlar belgilangan grafikka muvofiq yaratiladi, bu
grafik
ulam i yaratish vaqti, masalan, kompaniya savdo-sotig‘ining
oylik tahlilini belgilaydi.
M axsus
hisobotlar boshqaruvchilar so‘rovlari bo'yicha yoki
kompaniyada biror-bir rejalashtirilmagan hodisa ro ‘y berganda
yaratiladi. Hisobotlaming u turi ham, bu turi ham yakunlovchi,
qiyosiy va favqulodda hisobotlar shakliga e g a b o ‘lishi mumkin.
Qiyosiy
hisobotlar turli manbalardan
olingan yoki turli
belgilariga k o ‘ra tasniflangan va qiyoslash maqsadlari uchun
foydalaniladigan m a ’lumotlami o ‘z ichiga oladi.
