• M a’lum otlarni qayta ishlash.
  • Malumotlarni saqlash.
  • Hisobotlarni yaratish.
  • M a’lum otlar jam lanm asi




    Download 14,92 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet31/389
    Sana13.06.2024
    Hajmi14,92 Mb.
    #263543
    1   ...   27   28   29   30   31   32   33   34   ...   389
    Bog'liq
    Axborot-kommunikatsiya texnologiyalar va tizmlar. Dadabayeva R.A, Shoaxmedova N.X, Ibragimova L.T

    M a’lum otlar jam lanm asi. 
    Firmaning mahsulot yoki xizmatlar 
    ishlab chiqarishiga qarab uning har bir xatti-harakati haqida tegishli 
    m a’lumotlar yozuvi boTadi. Odatda tashqi atrofga tegishli firma 
    xatti-harakatlari u ishlab chiqaradigan operatsiya sifatida alohida 
    ajralib turadi.
    M a’lum otlarni qayta ishlash. 
    Firm a faoliyatini aks ettiruvchi 
    m a’lumotlardan axborotlami yaratish uchun quyidagi turdagi 
    operatsiyalardan foydalaniladi:
    • tasniflash yoki guruhlash. B oshlang‘ich m a ’lumotlar odatda 
    bir yoki bir nechta ramzlardan tashkil topgan kodlar k o ‘rinishiga ega 
    boTadi. Obyektlaming ayrim belgilarini ifodalovchi bu kodlar 
    yozuvlami aynan o ‘xshatish (identifikatsiyalash) va guruhlash uchun 
    foydalaniladi;
    ■ 
    yozuvlar izchilligini tartibga solishga yordam beruvchi sort- 
    lash;
    40


    • arifmetik va m antiqiy operatsiyalami o ‘z ichiga olgan 
    liisnhlashlar. M a’lumotlar ustidan bajariladigan bu operatsiyalar 
    yangi m a’lumotlami olish imkonini beradi;
    • m a’lumotlar hajmini kam aytirish uchun xizmat qiluvchi va 
    yiikuiiiy yoki o ‘rta qiymatlar hisob-kitobi shaklida amalga
    o.sliiriluvchi yiriklashtirish yoki agregatlashtirish.
    Ma'lumotlarni saqlash. 
    Operatsiyaviy faoliyat darajasidagi 
    ko'pgina m a’lumotlami keyinchalik foydalanish uchun yoki bu erda, 
    yoki boshqa darajada saqlash zarur. Ulami saqlash uchun av- 
    lomatlashtirilgan m a’lumotlar bazasi yaratiladi.
    Hisobotlarni yaratish. 
    M a’lum otlami qayta ishlash axborot- 
    kommunikatsiya texnologiyalarida firma rahbariyati va xodimlari, 
    sluiningdek tashqi sheriklar uchun hujjatlar va hisobotlar yaratish 
    lozim. Bunda hujjatlar so ‘rov bo ‘yicha yoki firma o ‘tkazgan 
    operatsiya munosabati bilan ham, davriy jihat b o ‘yicha har bir oy, 
    kvartal yoki yil oxirida ham yaratilishi mumkin.
    Axborot-kommunikatsiya texnologiyalarini boshqarishdan aso­
    siy maqsad, qarorlami qabul qilish jarayonlariga aloqasi boMgan 
    lirma barcha xodimlarining axborot ehtiyojlarini qondirishdir. U 
    boshqarishning istalgan darajasida foydali b o ‘lishi mumkin.
    Boshqaruvning zamonaviy axborot-kommunikatsiya texnolo­
    giyalarini turli funktsional tizim ostilar xodimlari yoki firma 
    boshqaruv darajalarining mos axborot ehtiyojlarini qondirishga 
    risoladagidek to ‘g ‘ri keladi. U lar yetkazib beradigan axborot 
    nrmaning o ‘tmishi, hozirgi va ehtimoldagi kelajagi haqida m a’­
    lumotlami saqlaydi Bu axborot doimiy yoki maxsus boshqaruv 
    hisobotlari turlariga ega.
    Boshqaruv nazorati darajasida qarorlar qabul qilish uchun 
    axborot agregatlashtirish k o ‘rinishida shunday taqdim etilishi 
    kerakki, unda m a’lumotlar o ‘zgarishi tendensiyalari, yuzaga kelgan 
    chetga chiqishlar sabablari va ehtimoliy qarorlar k o ‘rib chiqilsin. Bu 
    bosqichda m a’lumotlami qayta ishlashning quyidagi vazifalari hal 
    etiladi:
    • boshqaruv obyekti rejalashtiriladigan ahvolini baholash;
    • rejalashtiriladigan ahvoldan chetga chiqishlami baholash;
    • chetga chiqishlar sabablarini aniqlash;
    • b o ‘lajak qaror va xatti-harakatlaming tahlili.
    41


    Boshqaruvning axborot-kommunikatsiya texnologiyalari xilma- 
    xil turdagi hisobotlami yaratishga y o ‘naltirilgandir.
    Doimiy
    hisobotlar belgilangan grafikka muvofiq yaratiladi, bu 
    grafik ulam i yaratish vaqti, masalan, kompaniya savdo-sotig‘ining 
    oylik tahlilini belgilaydi.
    M axsus
    hisobotlar boshqaruvchilar so‘rovlari bo'yicha yoki 
    kompaniyada biror-bir rejalashtirilmagan hodisa ro ‘y berganda 
    yaratiladi. Hisobotlaming u turi ham, bu turi ham yakunlovchi, 
    qiyosiy va favqulodda hisobotlar shakliga e g a b o ‘lishi mumkin.
    Qiyosiy
    hisobotlar turli manbalardan olingan yoki turli 
    belgilariga k o ‘ra tasniflangan va qiyoslash maqsadlari uchun 
    foydalaniladigan m a ’lumotlami o ‘z ichiga oladi.

    Download 14,92 Mb.
    1   ...   27   28   29   30   31   32   33   34   ...   389




    Download 14,92 Mb.
    Pdf ko'rish