|
Axborot kommunikatsiya texnologiyalari va aloqa harbiy instituti
|
| bet | 6/6 | | Sana | 09.06.2024 | | Hajmi | 166,67 Kb. | | #261955 | | Turi | Referat |
Bog'liq AUJQ 2-MUSTAQIL ISHBiz tok kuchi haqida qanday fikr yuritamiz? Tok kuchi muhokama qilinayotganda, orqali va boʻylab soʻzlari koʻp narsani hal qiladi. Tok qarshilik orqali oqmoqda; tok sim boʻylab oqmoqda. Agar siz “tok ichida...” degan gʻalati gapni eshitsangiz, bilingki, bu absurd tushunchadir.
Kuchlanish
Kuchlanish tushunchasini bilishimiz uchun oldin quyidagi oʻxshashlikka qaraylik:
Kuchlanish ogʻirlik kuchini eslatadi
massali jism uchun balandlikning oʻzgarishi potensial energiyaning oʻzgarishiga olib keladi, .
zaryadga ega zarra uchun kuchlanish potensial energiyaning oʻzgarishiga olib keladi, .
Elektr zanjirdagi kuchlanish koʻpaytmaga oʻxshaydi. Bu yerda – erkin tushish tezlanishi, esa balandlikning oʻzgarishidir.
Qirning tepasida turgan toʻp pastga qarab harakatlanmoqda. Yoʻlning yarmida u potensial energiyasining yarmini sarflagan boʻladi.
Kuchlanish “tepaligi”ning yuqorisidagi elektron simlar va zanjir elementlari orqali pastga “harakatlanadi”. U yoʻl boʻylab ish bajarib, potensial energiyasini yoʻqotib boradi. Elektron tepalikning oʻrtasiga kelganda potensial energiyasining yarmini yoʻqotgan boʻladi.
Toʻp uchun ham, elektron uchun ham tepalikdan pastga tushish oʻz-oʻzidan sodir boʻladi. Toʻp va elektron past energiya sathlariga qarab oʻz-oʻzidan harakatlanadi. Toʻpning pastga tomon harakati davomida uning yoʻlidan daraxt yoki ayiqqa oʻxshagan, u urilib qaytishi mumkin boʻlgan narsalar chiqishi mumkin. Biroq biz elektronlarni simlar yordamida yoʻnaltiramiz va ularni zanjirning maʼlum qismlari boʻylab oqishga majbur qilamiz.
Foydalanilgan adabiyotlar
https://uz.wikipedia.org
https://arxiv.uz/uz/documents/darsliklar/fizika/elektr-toki-haqida-tushuncha
https://uz.khanacademy.org/science/physics/electric-charge-electric-force-and-voltage
|
| |
