• Masofaviy ta’lim
  • Masofadan o‘qitishning muhim jihatlari
  • Axborot tizimlari nazariy asoslari magistratura mutaxassisliklari uchun o




    Download 1,73 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet74/96
    Sana30.01.2024
    Hajmi1,73 Mb.
    #148577
    1   ...   70   71   72   73   74   75   76   77   ...   96
    Bog'liq
    ATT

    Masofaviy ta’lim – yangi axborot texnologiyalari va mul‟timedia 
    tizimlari negizida kunduzgi, kunduzgi-sirtqi, sirtqi va kechki ta‟lim 
    elementlarini birlashtiruvchi o„ziga xos o„qitish shaklidir. Zamonaviy 
    aloqa vositalari va elektron nashriyotlar an‟anaviy o„qitish shakllari 
    kamchiliklarini (yutuqlarini saqlab qolgan holda) bartaraf etish imkonini 
    beradi. 
    Masofaviy ta’lim – o„quv axborotlarini masofadan almashish 
    vositalariga (sputnikli televideniye, radio, kompyuter aloqasi va 
    boshqalar) asoslangan maxsus axborot muhiti orqali mamlakatda va chet 
    ellarda keng xalq ommasiga taqdim etiladigan bilim berish xizmati 
    kompleksi. Masofaviy ta‟limning axborot-ta‟lim muhiti foydalanuvchi 
    bilim darajasini qoniqtirishga yo„naltirilgan axborot manbalari, 
    ma‟lumotlarni uzatish, o„zaro aloqa protokollari, apparat-dasturiy va 
    uslubiy-tashkiliy ta‟minot vositalari mosligini ifodalaydi. Masofaviy 
    ta‟lim insonning axborot va ma‟lumot olish huquqini amalga oshirishga 
    qaratilgan uzluksiz ta‟lim shakllaridan biri hisoblanadi. 
    Masofaviy ta’lim – talabaning mustaqil o„qishiga asoslangan, yangi 
    ta‟lim berish jarayoni. O„qitish muhiti asosan o„quvchining 
    o„qituvchidan masofaviy va (yoki) vaqt bo„yicha ajratilganligi bilan 
    xarakterlanadi. Shu bilan birga ular ixtiyoriy vaqtda telekommunikatsiya 
    vositalari yordamida muloqot qilish imkoniyatiga ega. 


    127 
    Masofadan o‘qitishning muhim jihatlari 
    Masofadan o„qitish boshqa o„qitish shakllari kabi o„z 
    xususiyatlariga ega. Bunday xususiyatlardan quyidagilarni ko„rsatib 
    o„tish mumkin: 
    Moslashuvchanlik. O„rganayotganlar, asosan, ma‟ruza, seminar 
    ko„rinishidagi mashg„ulotlarda qatnashmaydilar. Har kim tanlangan 
    mutaxassisligiga oid fan, kursni o„zlashtirish bo„yicha aynan unga zarur 
    bo„lgan bilimlarni olgunga qadar o„qishi mumkin. 
    Modullilik. Masofadan o„qitish dasturi asosiga modullilik printsipi 
    qo„yilgan. O„quvchi tomonidan o„zlashtirilgan har bir alohida fan yoki 
    fanlar biror fan sohasi bo„yicha yaxlit bir tasavvurni shakllantiradi. Bu 
    mustaqil o„quv kurslari to„plamidan individual yoki guruh talablariga 
    javob beruvchi o„quv rejasini shakllantirish imkonini beradi. 
    Parallellik. O„qitish asosiy faoliyatidan ajralmagan holda olib 
    borilishi mumkin, ya‟ni «ishlab chiqarishdan ajralmagan holda». 
    Masofaviylik. Samarali bilim olish jarayoni uchun o„rganuvchining 
    joylashgan joyidan ta‟lim muassasasigacha bo„lgan masofa to„siq 
    bo„lmaydi (aloqaning sifatli ishlashi shartida). 
    Asinxronlik. Asinxronlik deyilganda, o„qish jarayonida o„qituvchi va 
    o„quvchi vaqtga bog„liq bo„lmagan holda o„qitish va o„qish 
    texnologiyasini amalga oshirishi mumkinligi, ya‟ni har biriga qulay 
    bo„lgan jadval va tezlik tushuniladi. 
    Egallovchanlik. Bu ayrim hollarda «ommaviylik» deb ham ataladi. 
    Masofaviy ta‟lim tizimida o„quvchilar soni kritik parametr 
    hisoblanmaydi. Ular ko„plab o„quv axborot manbalariga (elektron 
    kutubxonalar, berilganlar bazalari) kirishi hamda bir biri va o„qituvchi 
    bilan aloqa tarmog„i orqali yoki boshqa bog„lanish vositalari yordamida 
    muloqot qilishlari mumkin. 
    Rentabellik. Bu jihatda masofaviy ta‟limning iqtisodiy samaradorligi 
    tushuniladi. Chet el va Rossiya masofaviy ta‟lim tizimlari shuni 
    ko„rsatadiki, ular asosan mavjud o„quv maydonlari va axborot 
    texnologiyalari texnik vositalaridan samarali foydalanish hisobiga 
    taxminan 10-50 % ga arzon hamda yuqori darajada tartiblangan o„quv 
    materiallarini taqdim etishga, katta hajmli (ko„p sonli) o„quvchilarga 
    yo„naltirilgan masofaviy ta‟lim texnologiyalarini tadbiq etishga 
    yo„naltirilgan. 
    O‘qituvchi
    Bunda 
    (tanishuv 
    jarayonini 
    koordinatsiyalash, 
    o„qitilayotgan kursni tahrirlash, maslahat berish, o„quv loyihalariga 
    rahbarlik va boshqa vazifalar) o„qituvchining yangi vazifasi haqida so„z 


    128 
    yuritiladi (masofaviy ta‟limda – tyutor). O„rganuvchi bilan o„zaro aloqa 
    asosan asinxron, pochta yoki aloqa tizimi orqali amalga oshiriladi. 
    Bundan tashqari o„zaro uchrashuvlar (yuzma- yuz) ham uyushtirilishi 
    mumkin. 
    Ta’lim oluvchi. Aniqrog„i, ta‟lim oluvchining yangi vazifasi, 
    masofaviy ta‟lim tizimida tinglovchi deb qaraladi. Masofaviy ta‟limga 
    kirish uchun mehnatsevarlik, o„z-o„zini tashkillashtirish va ma‟lum bir 
    boshlang„ich bilim darajasi talab qilinadi. 
    Yangi axborot texnologiyalari. Masofaviy ta‟lim tizimida yangi axborot 
    texnologiyalari (kompyuterlar, audio-, videotexnika, telekommu-
    nikatsiya tizimi va vositalari va h.k.) qo„llaniladi. 

    Download 1,73 Mb.
    1   ...   70   71   72   73   74   75   76   77   ...   96




    Download 1,73 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    Axborot tizimlari nazariy asoslari magistratura mutaxassisliklari uchun o

    Download 1,73 Mb.
    Pdf ko'rish