- 7 -
Ekologik xavfsizlik. Ekologik xavfsizlik – global masshtabdagi muammodir.
«Ekologik toza», energiya va resurs tejaydigan, chiqindisiz texnologiyalarga o’tish faqat
milliy iqtisodni axborotlashtirish hisobiga qayta qurish asosidagina yo’lga qo’yish
mumkin.
Avtomatlashtiriltan axborot tizimlarida axborotlar o’zining
hayotiy davriga ega
bo’ladi. Bu davr uni yaratish, undan foydalanish va kerak bo’lmaganda yo’qotishdan
iboratdir (2-rasm ).
Axborotlar xayotiy davrining xar bir bosqichida
ularning himoyalanganlik
darajasi turlicha baholanadi.
Maxfiy va qimmatbaho axborotlarga ruxsatsiz kirishdan himoyalash eng muxim
vazifalardan biri sanaladi. Kompyuter egalari va
foydalanuvchilarning mulki
huquqlarini himoyalash - bu ishlab chiqarilayotgan axborotlarni jiddiy iqtisodiy va
boshha moddiy hamda nomoddiy zararlar keltirishi mumkin bo’lgan
turli kirishlar va
o’g’irlashlardan himoyalashdir.
2-rasm
Axborot xavfsizligi deb, ma’lumotlarni yo’qotish va o’zgartirishga yo’naltirilgan
tabiiy yoki sun’iy xossali tasodifiy va qasddan ta’sirlardan xar qanday tashuvchilarda
axborotning himoyalanganligiga aytiladi.
Ilgarigi xavf faqatgina konfidentsial (maxfiy) xabarlar va xujjatlarni o’g’irlash
yoki nusxa olishdan iborat bo’lsa, hozirgi paytdagi xavf esa kompyuter ma’lumotlari
to’plami, elektron ma’lumotlar, elektron massivlardan
ularning egasidan ruxsat
so’ramasdan foydalanishdir. Bulardan tashqari, bu xarakatlardan moddiy foyda olishga
intilish ham rivojlandi.
