Neft-mədən transformator yarımstansiyalarının gücünün və
sayının seçilməsi
Energetik sistemdən gələn 35 kV-luq hava xətləri baş alçaldıcı yarimstansiyda 6 kV-a qədər azaldılaraq daxili təchizat siteminə ötürlür. Lakin neft-mədən sahəsində 6 kv-dan başqa 0.4 kV-luq işlədicilər də olduğu üçün BAY-dan bir başa qidalandırmaq mümkün olmur. Buna görə də transformator yarımstansiyalarından istifadə olunur.Bu yarımstansiyalarda gərginlik 0.4 kV-a qədər azaldılır.
Tələbatçıların etibarlı işini təmin etmək və itgilərin qarşısını almaq üçün transormator yarımstansiyalarının sayı, gücü və yeri düzgün seçilməlidir. Hər bir transformatorda 5% güc itgisi yaranır.Elə məhz bu səbəbdən transformatorların sayı mümkün qədər az götürülməlidir. Bundan əlavə TY-ları tələbatçıya mümkün qədər yaxın olmalıdır. Bu zaman xətlərdə yaranan itgilər azalır, əlavə konstruksiya və metal sərfinə qoyulan xərclər azalır. Bir sözlə TY-lərin yerinin və gücünün düzgün seçilməsi kapital qoyuluşu minmal həddə çatdıra bilər.
TY-larını seçərkən layihə olunan obyektdəki 1, 2 və 3-cü kateqoriyalı işlədicilərin sayına xüsusi fikir verilməlidir. Əgər 1-ci kateqoriyalı işlədicilərin sayı çox ol0arsa, bu zaman işlədicilər 2 və daha artıq mənbədən qidalanmalıdır.Bu halda TY-lərdə əsasən 2 fərqli mənbədən qidalanan 2 transformator paralel şəkildə işləyir. Və bu transformatorlar elə seçilməlidir ki, hər hansı bir səbəbdən transformatorlardan biri sıradan çıxarsa, digər transformətor bütün yükü qısa müddətli də olsa öz üzərinə götürə bilsin.
Layihə etdiyim neft-mədən kompressor stansiyasını iki sahəyə bölürəm və bu sahələrə yerləşdirəcəyim TY-larını seçmək üçün aşağıdakı hesabatı aparıram:
1-ci sahə üçün: TY-ləri seçmək üçün işlədicilərin tam gücü tapılmalıdır, bunun üçün əvvəlcə ümumi aktiv və reaktiv gücləri tapıram.
Bu gücə uyğun 2 ədəd TM-400/6-tipli transformatorları seçirəm.İndi isə yüklənmə əmsalını yoxlayaq:
2-ci sahə üçün: Yuxarıda göstərdiyim qaydada 2-ci sahə üçün hesabatı aparıram.
Bu gücə uyğun 2 ədəd TM-1000/6-tipli transformatorları seçirəm.İndi isə yüklənmə əmsalını yoxlayaq:
Hesabatdan göründüyü kimi ky- yüklənmə əmsalının qiyməti hər iki TY-lər üçün 0.7-ə yaxın qiymətlər alındı deməli transformatorlar doğru seçilib. Seçdiyim transformatorları aşağıdakı cədvəldə qeyd edirəm.
Qısaqapanma cərəyanlarının hesablanması
Qısaqapanma - müxtəlif fazaların bir-biri ilə və ya neytralı torpaqlanmış naqillərin yerlə birləşməsi zamanı yaranır. Qısa qapanmalar 2 cür olur dayanıqlı və dayanıqsız qısaqapanmalar. Dayanıqlı qısaqanmalar çox vaxt izolyasiyanın korlanması və konəlməsi nəticəsində baş verir ki, bunun başlıca səbəbi artıq yüklənmələr zamanı avadanlığın və ya naqilin həddindən artıq qızması və mexaniki təsirlərdir. Dayanıqsız qısa qapnmalar isə məftillərin bir-biri ilə dolaşması, onların üzərinə məftillərin, yad cisimlərin düşməsi və ya digər səbələrdən yaranır.
Qısaqapanma hesabatını aparmaqda məqsəd izoləedicilərin, kabel və hava xətlərinin, releləri və digər avtomatik qurğuların seçilməsidir.
Qısaqapanma hesabatı apararkən layihə olunan neft-mədən sahəsinin sxemində xüsusi nöqtələr qoyulur ki, hesabat məhz bu nöqtələrdə aparılır.həmin nöqtələr əsasən düyün nöqtələri olur.
Hesabatı aparakən təchizat sxeminə uyğun əvəz sxemi qurulur və bu sxemdə hər bir element müqavimət kimi göstərilir.Hesabatı asan olması üçün bəzi elemntlər nəzərdən atılır. ES
35kV
XT1
Layihə etdiyim neft-mədən kompressor stansiyasının qısaqapanma hesabatını aşağıdakı ardıcıllıqla aparıram aparıram:
1.Əvvəlcə BAY-ı bəsləyən hava xəttinin müqavimətini tapaq:
2.BAY üçün seçdiyimiz transformatorun müqavimətini tapaq:
3.Kompressorxanaya qədər olan hava xətinin müqavimətini tapaq:
4.Transformator yarımstansiyalarına qədər olan xəttin müqavimətini tapaq:
5. 400 kVA-lıq transformatorun müqavimətini tapaq:
6. 1000 kVA-lıq transformatorun müqavimətini tapaq:
İndi isə xarakterik nöqtələr üçün qısaqapanma hesabatına baxaq:
1.K1-nöqtəsi üçün:
Bazis gərginliyinin qiyməti:
Bazis cərəyanının qiyməti:
Qərarlaşmış qısaqapanma cərəyanının qiyməti:
Qısaqapanma cərəyanının zərbə cərəyanının qiyməti:
Qısaqapanma gücünün qiyməti:
2. K2-nöqtəsi üçün:
Bazis gərginliyinin qiyməti:
Bazis cərəyanının qiyməti:
Qərarlaşmış qısaqapanma cərəyanının qiyməti:
Qısaqapanma cərəyanının zərbə cərəyanının qiyməti:
Qısaqapanma gücünün qiyməti:
| 