Markazda azot, chetda O2 ajralishi mumkin. Lekin bu usul ham qimmat,
qo‘llanilmaydi.
Cuyuq havoni fraksion bug‘latish yoki kondensatsiyalash usuli.
Buning
uchun havoni deyarli suyultirish kerak; buni istib bug‘latsak, temperaturasi pastroq
bo‘lgan komponent bug‘ holida ajralib chiqadi, bunda birinchi bo‘lib azot uchadi,
chunki azot va kislorodning qaynash temperaturalari har xil, azotniki -195,8
о
С
bo‘lsa, kislorodniki esa - 183
о
С atrofida (bosim bir atmosfera bo‘lgan sharoitda).
Bunda deyarli ikkala
komponennt xam ajralib chiqadi, chunki qaynash
temperaturalari bir-biriga yaqin bo‘lgani uchun. Shu
munosabat bilan texnikada
havoni ajratib, toza azot va kislorod olish uchun rektifikatsiya usuli qo‘llaniladi.
Rektifikatsiya - bu suyuq moddalarni ko‘p marotaba bug‘latish vam suyultirish
jarayonidir. Lekin rektifikatsiyani amalga oshirish uchun
esa havoni avvalom bor
sovutib, suyuqlikka o‘tkazish kerak.
SOVUQLIKNI HOSIL QILISH NAZARIY ASOSLARI.
Atmosfera havosi olti atmosfera bosimda minus 173 -176
о
С atrofida
suyuqlikka o‘tadi. Buning uchun juda ko‘p miqdorda
sovuqlik ishlab chiqarish
kerakdir. Sovuqlik uch xilga bo‘linadi:
1.
O‘rtacha sovuqlik minus 45
