|
Bacillus thuringiensis bakteriyasi asosida preparat tayyorlash texnologiyasi
|
| Sana | 29.05.2024 | | Hajmi | 17,07 Kb. | | #256593 |
Bog'liq Bacillus thuringiensis bakteriyasi asosida preparat tayyorlash texnologiyasi
Bacillus thuringiensis bakteriyasi asosida preparat tayyorlash texnologiyasi
103.22 Kamoljonova Guluzra
Kamoljoniva_G.@gmail.com
Anotatsiya: Bacillus thuringiensis bakteriya shtammi asosida olingan biopreparatlarning Phaseolus vulgaris o`simligining biometrik ko`rsatgichlariga va rivojlanishiga ta`siri kuzatilganda bir qancha o`zgarishlar yuzaga kelgan. Ushbu o`zgarishlarning ijobiy tomonlari sifatida uning ildizi, bargi va poyasi kabi vegetativ organlarining tez rivojlanishi, o`simlikning hosilga kirish vaqti va miqdorida o`zgarishlar kuzatildi. Shu asosida tanlangan shtammlarning mahaliy turlarga ta`siri o`rganilib, muqobil variantdagi biopreparatlar tavsiya etildi.
Аннотация: При наблюдении за влиянием биопрепаратов на основе штамма Bacillus thuringiensis на биометрические показатели и развитие растения Phaseolus vulgaris произошел ряд изменений. В качестве положительных сторон этих изменений отмечено быстрое развитие его вегетативных органов, таких как корень, лист и стебель, изменение сроков и количества поступления растения в урожай. На основании этого изучено влияние выбранных штаммов на местные виды и рекомендованы альтернативные биопрепараты.
Annotation: When observing the effect of biopreparations based on Bacillus thuringiensis strain on biometric indicators and development of Phaseolus vulgaris plant, several changes occurred. As the positive aspects of these changes, rapid development of its vegetative organs such as root, leaf and stem, changes in the time and amount of the plant entering the harvest were observed. Based on this, the effect of the selected strains on local species was studied, and alternative biopreparations were recommended.
Kalit so’zlar: Izolyatsiya, Fermentatsiya Spora shakllanishi, Biotesting Stabilizatsiya va saqlash, Qadoqlash
Ключевые слова: Выделение, Ферментация, Спорообразование, Биотестирование, Стабилизация и хранение, Упаковка.
Key words: Isolation, Fermentation, Spore formation, Biotesting, Stabilization and storage, Packaging
Kirish
Bacillus thuringiensis (Bt) tuproq va suv muhitida keng tarqalgan gramm-musbat, tayoq shaklidagi bakteriyadir.
Ular ma'lum hasharotlar uchun zaharli bo'lgan protein insektitsid kristallarini ishlab chiqarish qobiliyati bilan mashhur.
Bu d-endotoksinlar deb ataladigan kristallar mikroblarga qarshi, antifungal, saratonga qarshi va immunomodulyatsion ta'sirga ega bo'lgan turli dorilarni yaratish uchun asos bo'ldi.
Ishlab chiqarish bosqichlari:
Kultivatsiya: Bt shtammlari harorat, pH va aeratsiyaning optimal sharoitlarida ozuqa moddalariga boy suyuq kultura muhitida yetishtiriladi.
O'rim-yig'im: Istalgan hujayra kontsentratsiyasiga erishilgandan so'ng, bakteriyalar madaniyat muhitidan santrifüj yoki filtrlash orqali ajratiladi.
Tozalash: Olingan Bt hujayralari lipopolisakkaridlar va yon ta'sirga olib kelishi mumkin bo'lgan boshqa uyali komponentlar kabi kirlarni olib tashlash uchun keyingi tozalashdan o'tadi.
Lizis: Tozalangan Bt hujayralari d-endotoksin kristallarini chiqarish uchun mexanik yoki fermentativ usullar yordamida yo'q qilinadi.
Kristalni tozalash: d-endotoksin kristallari filtrlash, santrifüjlash va xromatografiya kabi turli usullar yordamida hujayra qoldiqlari va boshqa aralashmalardan ajratiladi.
Formulyatsiyasi: Tozalangan d-endotoksin kristallari mo'ljallangan yuborish yo'liga qarab eritmalar, suspenziyalar, kapsulalar yoki planshetlar kabi dozalash shakllarida ishlab chiqariladi.
Ilova:
Insektitsidlar: Bt d-endotoksin kristallari qishloq xo'jaligi, bog'dorchilik va o'rmon xo'jaligida hasharotlar zararkunandalariga qarshi kurashish uchun bioinsektitsidlar sifatida ishlatiladi.
Antimikrobiyal moddalar: Ba'zi Bt shtammlari antibiotiklarga chidamli bakterial infektsiyalarga qarshi samarali bo'lishi mumkin bo'lgan antimikrobiyal peptidlarni ishlab chiqaradi.
Antifungallar: Bt d-endotoksin kristallari kandidoz va aspergilloz kabi qo'ziqorin infektsiyalariga qarshi faollikni ham ko'rsatadi.
Saratonga qarshi dorilar: Tadqiqotlar shuni ko'rsatdiki, Bt d-endotoksin kristallari immunitet tizimini rag'batlantirish va saraton hujayralarining apoptozini (o'limini) qo'zg'atish orqali antitumor faolligiga ega bo'lishi mumkin.
Immunomodulyatorlar: Bt d-endotoksin kristallari makrofaglar va boshqa immunitet hujayralarining faolligini oshirish orqali immunitet tizimini rag'batlantirishi mumkin.
Afzalliklari:
Biologik parchalanish: Bt ga asoslangan dorilar biologik parchalanadi va atrof-muhitga zarar etkazmaydi.
Yuqori o'ziga xoslik: Bt d-endotoksin kristallari foydali hasharotlar va boshqa hayvonlarga ta'sir qilmasdan, faqat hasharotlarning ayrim turlari uchun zaharli hisoblanadi.
Odamlar uchun past toksiklik: Bt d-endotoksin kristallari ko'rsatmalarga muvofiq foydalanilganda odatda odamlar va hayvonlar uchun xavfsiz hisoblanadi.
Keng ko'lamli ilovalar: Bt-ga asoslangan dorilar turli kasalliklarni, jumladan, infektsiyalar, saraton va otoimmün kasalliklarni davolashda foydalanish imkoniyatiga ega.
Xulosa:
Bacillus thuringiensis asosida dori vositalari ishlab chiqarish zamonaviy tibbiyotning istiqbolli yo‘nalishi hisoblanadi.
Biologik parchalanish, yuqori o'ziga xoslik va past toksiklik kabi noyob xususiyatlari tufayli Bt preparatlari turli kasalliklarga qarshi kurashish, shuningdek, atrof-muhitni muhofaza qilish uchun qimmatli vositalarga aylanishi mumkin.
Shuni ta'kidlash kerakki, ushbu sohadagi tadqiqotlar hali ham davom etmoqda va Bt dorilarining xavfsizligi va samaradorligini to'liq baholash uchun qo'shimcha sinovlar o'tkazilishi kerak.
Foydalanilgan adbiyotlar ro’yxati
https://en.wikipedia.org/wiki/Bacillus_thuringiensis
https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/B9780128032657000142
|
| |
