|
"Экономика и социум" №5(108)-2 2023 www.iupr.ruBog'liq badiiy-matn-va-uni-tahlil-qilish-metodologiyasi"Экономика и социум" №5(108)-2 2023 www.iupr.ru
281
o`zaro mosligi, obrazning tipikligi va xaqqoniyligi syujet va kompozisiyaning
pishiqligi, badiiy tilning tasviriyligi va ekspressivligi adabiy tahlil jarayonida
aniqlanadi. Matn tahlilida tahlilning yuqoridagi u yoki bu turidan foydalaniladi.
Matnni sharhlash so`z va so`z shakllari badiiy tasvir vositlarining asar g`oyaviy
va estetik mazmunini oshirishdagi roli izoxlanadi. Matnni sharxlashda lingvistik
aspekt asosiy o`rinni egallaydi. U tradision adabiiy tahlilda xam yetakchi sanaladi,
chunki u matnning estetik strukturasi va badiiy tasvir vositlarini o`rganishga
ko`maklashadi.
Tahlil tiplari va badiiy matnni lingvistik sharxlash aspektlari munosabatini
quyidagicha tasavvur qilish mumkin:
1. Tahlil lingvistik, stilistik va adabiy bo`ladi, ular bir-biri bilan bog`liq
xolda olib boriladi.
2. Badiiy matnni lingvistik sharxlashda tahlil aspektlari tahlil, sintez xamda
asarning g`oyaviy mazmuni va poetikasini izoxlashga xizmat qiladi. Turli
darajada qo`llaniladigan til birliklarini aniqlash va tushuntirish xamda matndagi
ekstralingvistik faktorlarini izoxlash tahlilining vazifasi sanaladi. Voqelikning
yaxlit bo`lagi so`zlar bilan asar kompozisiyasining o`zaro ta'sirini aniqlash
vazifasi sanaladi. Kritisizm (Practical Criticizm) nomi bilan Angliyada
mashxurdir.
Foydalanilgan adabiyotlar:
1.
Mahmudov M.Bolalarning o‘quv maqsadi– taʼlimni ilmiy loyihalash omili//
Xalq taʼlimi. –2005. –№5. –49 b
2.
Yusupova SH.J. Ona tili talimi samaradorligini oshirish va ilg‘or pedagogik
texnologiyalarni joriy etish. Ped. Fan. Nom-di diss. - Toshkent: TPDI, 1998.
3.
Abduraxmonova S. Sh. Bo’lajak tarbiyachilarda pedagogik-madaniyatni
rivojlantirishning antroposentrizm tamoyili “ТАЪЛИМ ВА ИННОВАЦИОН
ТАДҚИҚОТЛАР” № 6-2, 2022. махсус сон ISSN 2181-1717 (E)
|
| |
