Bajardi: Bahrilloyev Hamid

Iqtisodiy xavfsizlikni 
ta’minlash mexanizmi
Bajardi:Bahrilloyev Hamid
Tekshirdi:Boltayev B

1. Iqtisodiy xavfsizlikni ta’minlash maqsadi va uning institutsional 
sharoitlarining yaratilishi.
2. Iqtisodiy xavfsizlikni ta'minlashda davlatning tartibga soluvchilik 
vazifalari.
3. O‘zbekistonda iqtisodiy xavfsizlikni ta’minlashning ustuvor 
yo‘nalishlari
Reja

So‘nggi yillarda iqtisodiyotga oid adabiyotlarda «o‘sish» va 
«rivojlanish» tushunchalari farqlana boshladi. Ushbu tushunchalarning 
farqi obyektiv ravishda jahon xo‘jaligi, birinchi navbatda, rivojlangan 
mamlakatlarning zamonaviy evolyusiyasi amaliyoti bilan bog‘liq. Zero, 
ularning iqtisodiyotida texnologik davrlar tubdan o‘zgarmoqda: birlamchi 
industirlashuvdan texnotron ishlab chiqarish kuchlariga o‘tish yuz 
bermoqda. Bu esa mehnat unumdorligining 80 foizdan ortiq o‘sishini 
ta’minlashga imkon berar ekan.
Tahlilni «o‘sish» tushunchasidan boshlaymiz. O‘sish deganda iqtisodiy 
o‘sish nazarda tutiladi. 

Xavfsizlik konsepsiyasi asosida uni ta’minlashning davlat 
strategiyasi ishlab chiqiladi..
Iqtisodiy adabiyotlarda davlat iqtisodiy strategiyasining 
uch jihati va tarkibiy qismlari ajratib ko‘rsatilgan:
1. Iqtisodiy xavfsizlik va mamlakat hayot faoliyati muhim 
sohalarining himoyasini ta’minlaydigan milliy, davlat 
manfatlarini aniqlash.
2. Shaxs, jamiyat va davlatning muhim hayotiy 
manfaatlariga ziyon keltiradigan iqtisodiy xavfsizlikka 
tahdid va xavf-xatarlarni tavsiflash. 
Bunda qisqa, o‘rta va uzoq muddatli davrlarda davlat 
hamda ijtimoiyiqtisodiy tizim barqarorligiga zararli, 
salbiy ta’sir ko‘rsatuvchi omillar va sharoitlar aniqlanadi.
3. Iqtisodiy xavfsizlikning turli tahdidlar, xavf-xatarlardan 
barqaror himoyalanishini ta’minlashga qaratilgan 
iqtisodiy siyosatni shakllantirish, 
institutsional o‘zgarishlarni amalga oshirsh bo‘yicha 
takliflar va tavsiyalar ishlab chiqish

Bozor munosabatlari sharoitida davlat iqtisodiyotga 
aralashib,bozor
mexanizmining amal qilishiga ko‘maklashadi va 
aholini uning salbiy oqibatlaridan himoyalash chora-
tadbirlariniko‘radi. Iqtisodiyotnidavlat tomonidan tartibga 
solishdan ko‘zlangan asosiy maqsad bozor 
munosabatlarini muayyan va ma’lum yo‘nalishda 
rivojlantirib,iqtisodiy
tanglik, tahdid va xavf-xatardan himoyalash hamda aholi turmush 
darajasining pasayib ketishiga yo‘l qo‘ymaslikdan iboratdir
Iqtisodiy xavfsizlikning yuqori darajasiga erishish uchun, davlat 
tizimlarning asosiy funksional komponentlarini maksimal darajada 
ta’minlashi kerak, bularga quyidagilarni kiritish mumkin:17
 Moliyaviy;
 Intellektual mulk;
 Texnika va texnologiya;
 Ekologiya;
 Axborot oqimi

Bozor munosabatlariga o‘tishga qaratilgan iqtisodiy islohotlar 
sharoitida davlat xo‘jalik subyektlari faoliyatining iqtisodiy 
xavfsizligini 
ta’minlash va fuqarolarga ziyon keltirilishiga yo‘l qo‘ymasligi kerak. 
Ushbu maqsadlarda davlat, eng avvalo, tadbirkorlik muhitini 
yaxshilash, 
kichik biznes va tadbirkorlikning mamlakat iqtisodiyotidagi ulushini 
ko‘paytirish, iqtisodiyotni monopoliyadan chiqarish va 
raqobatbardoshligini rivojlantirish, fond bozori, yer va ko‘chmas mulk 
bozorlarini shakllantirish bo‘yicha chora-tadbirlarni ishlab chiqishi 
kerak. 

Thank You For your 
attention