• Gialuronat kislota
  • Xondroitinsulfatlar
  • Biokimyo pmd




    Download 4,12 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet258/273
    Sana21.05.2024
    Hajmi4,12 Mb.
    #249242
    1   ...   254   255   256   257   258   259   260   261   ...   273
    Bog'liq
    Sobirova-R.A-biokimyo

    Proteoglikanlar
     
    Biriktiruvchi to‘qima hujayradan tashqari moddasini proteoglikanlar
    hosil qiladi va to‘qima quruq massasining 30% ini tashkil etadi. Bular
    yuqori molekulyar og‘irlikka ega bo‘lgan polianion moddalar bo‘lib,
    katta miqdorda turli geteropolisaxarid yon zanjirlarini tutadi. Polipeptid
    o‘zan bilan kovalent bog‘langan. Oddiy glikoproteinlardan farqli
    ravishda proteoglikanlar 95% gacha uglevodlarni saqlaydi. O‘z
    xususiyatlari bo‘yicha oqsillardan ko‘ra polisaxaridlarga ko‘proq
    o‘xshaydi. Proteoglikanlar polisaxarid guruhlarini proteolitik ferment
    ta’sir etib ajratib olish mumkin. Bu guruhlarni avval muko‘polisaxaridlar
    deb atalar edi. Bugungi kunda ularni glikozaminoglikanlar deyiladi,
    chunki ularning hammasi glyukozamin yoki galaktozaminni saqlaydi.
    Glikozaminoglikanlarni 6 ta asosiy sinfi tafovut etiladi: gialuronat
    kislota, xondroitin-4-sulfat, xondroitin-6-sulfat, dermatansulfat,
    keratansulfat I va II, geparan sulfat va geparin.
     Gialuronat kislota
    Bu glikozaminoglikanning qaytariluvchi
    disaxarid birligi quyidagi strukturaga ega:
    D-glyukuron kislota qoldig‘i N-atsetilglyukozamin
    qoldig‘i
    Molekulyar og‘irligi 10
    5
    dan 10
    7
    gacha. Ko‘pchilik to‘qimalarda
    kam miqdorda uchraydi, lekin proteoglikan agregatlarini hosil qilishda
    muhim struktural vazifa bajaradi.
    Xondroitinsulfatlar
    Keng tarqalgan glikozaminlar – xondroitin-4-
    sulfat va xondroitin-6-sulfat N-atsetilgalaktozamin 4- yoki 6-gidroksil
    guruhida sulfat efirining joylashishi bilan farqlanadi:


    455
    Molekulyar og‘irligi 1.10
    4
    –6.10
    4
    , ko‘pchilik preparatlar polidispers
    hisoblanadi. Turli to‘qimalardan ajratilgan preparatlarning sulfatlanish
    darajasi turlidir. To‘qimalarda xondroitin-4-sulfat yoki xondroitin-6-
    sulfat, yoki ularni aralashmasi bo‘ladi. Qaytariluvchi disaxarid
    birliklardan 
    tuzilgan zanjir polipeptid o‘zandagi serin bilan kovalent
    bog‘langan. Bunda qo‘shimcha fragment bo‘lib trisaxarid galaktozil-
    galaktozil – kisloza hisoblanadi.

    Download 4,12 Mb.
    1   ...   254   255   256   257   258   259   260   261   ...   273




    Download 4,12 Mb.
    Pdf ko'rish