Ma’lumotlarning xillari. Buyruqlarning formatlari va xillari

Download 9.61 Mb. Pdf ko'rish
bet	10/53
Sana	18.05.2022
Hajmi	9.61 Mb.
	#21314

1 ... 6 7 8 9 10 11 12 13 ... 53

Bog'liq
kompyuter arxitekturasi
15 amaliy ish, KARIMOVA GULCHAMAN, Ледяев ВГ Политическая власть 5., Holisxon, Mustaqil ta’lim va mustaqil ishlar Mustaqil ta’lim uchun tavsiya

1.3. Ma’lumotlarning xillari. Buyruqlarning formatlari va xillari.
Adreslash. Boshqarish oqimi. Uzilishlar.
Kompyuterlarda ifodalanishi mumkin bo‘lgan ma’lumotlarning
xillarini ikkita turkumga ajratish mumkin:
1. Raqamli ma’lumotlar, ya’ni sonlar bilan ifodalanuvchi ma’lumotlar.
2. Raqamli bo‘lmagan ma’lumotlar.
Raqamli ma’lumotlar va ularni kompyuterda qanday ifodalanishini
ko‘rib chiqamiz.
Butun sonlar. Raqamli ma’lumotlarning asosiysi – bu butun
sonlardir. Butun sonlar kompyuterda ikkilik sonlar ko‘rinishida saqlanadi.
Ular odatda 8, 16, 32 va 64 bitli uzunliklardan biriga ega bo‘lishlari
mumkin. Kompyuterda butun sonlar ishorali va ishorasiz ko‘rinishlarda
ifodalanishi mumkin (1.12-rasm). 32-razryadli so‘z (rus tilida – слово)
yordamida 0 dan 2
32
-1 gacha bo‘lgan ishorasiz, hamda -2
31
-1 dan +2
31
-1
gacha bo‘lgan ishorali butun sonlarni ifodalash mumkin.
Butun bo‘lmagan sonlar. Butun bo‘lmagan sonlarni (3,14; 0,495;
0,0056; …) ifodalash uchun suriluvchi nuqtali sonlar ishlatiladi (rus tilida
- числа с плавающей точкой). Ularning uzunliklari 32, 64 yoki 128
bitgacha bo‘lishi mumkin (1.13-rasm).
1.12.-rasm. Butun sonlar.

23
1.13-rasm. Suriluvchi nuqtali sonning IEEE standartidagi formatlari.
Misollar: 3,14 = 0,314 * 10
1
0,495 = 0,495 * 10
0
0,00056 = 0,56 * 10
-3
2014 = 0,2014 * 10
4
314; 495; 56; 2014 - mantissalar.
1; 0; -3; 4 – eksponentalar (darajalar, tartiblar) (1.14-rasm).
1.14-rasm. Suriluvchi nuqtali sonlarga misollar.

24
O‘nlik sonlar. Bunda o‘nlik sistemasida yozilgan har bir raqam,
ikkilik sistemasidagi to‘rtta raqam bilan almashtiriladi. Ikkita o‘nlik
raqam, bitta baytga joylashtiriladi (1.15-rasm). Bu ikkilik-o‘nlik formati
deb ataladi. (rus tilida – двоично-десятичный формат).
Misollar: 25 --- 0010 0101
367 --- 0011 0110 0111
1987 --- 0001 1001 1000 0111
1.15-rasm. O‘nlik sonlarga misollar.
Raqamli bo‘lmagan ma’lumotlar va ularning xillari.

Download 9.61 Mb.

1 ... 6 7 8 9 10 11 12 13 ... 53

Download 9.61 Mb.

Pdf ko'rish