|
Transport modeli mahsulot turiga ko‘ra bir mahsulotli va ko‘p mahsuloli transport modellarga bo‘linadi
|
| bet | 2/6 | | Sana | 01.12.2023 | | Hajmi | 0,73 Mb. | | #109285 |
Bog'liq Бизнес математика 4-мазу 19.12.2022 Let\'s learn! Transport modeli mahsulot turiga ko‘ra bir mahsulotli va ko‘p mahsuloli transport modellarga bo‘linadi.
Ko‘p mahsulotli model o‘z o‘rnida o‘zaro almashunuvchi va o‘zaro almashishi mumkin bo‘lmagan mahsulotlar uchun alohida tuziladi. Agar tovarlar o‘zaroalmashinuvchi bo‘lsa bu holda ularni shartli mahsulotga keltirib oddiy, bir mahsulotli transportli masalasi usullari bilan yechish mumkin. Masalan sut, sut mahsulotlari.
OPTIMAL XO‘JALIK ALOQALARINI ANIQLASH MODELLARI
Mahsulot iste’molchilarga yetkazib berishdan avval, qayta ishlash jarayonidan o‘tish zarur bo‘lsa, bu holda ko‘p bosqichli transport masalasi hosil bo‘ladi va xususiy usullar bilan yechiladi. Tuzilgan davrga ko‘ra statik va tuzilgan davrga ko‘ra statik va dinamik transport masalalar mavjud. Dinamik transport masalasini matritsiya modeli blok shakilda tuzilib vaqt omilini e’tiborga oladi.
Ba’zi bir masalalarda transport harajatlaridan tashqari ishlab chiqarish harajatlari ham e’tiborga olinadi.
Transport masalasi chiziqli dasturlash masalalari ichida nazariy va amaliy nuqtai nazaridan eng yaxshi o‘zlashtirilgan masalalardan biri bo‘lib, unda sanoat qishloq xo‘jalik mahsulotlarini tashishini optimal rejalashtirish ishlarida muvaffaqiyatli ravishda foydalanilmoqda.
Matritsa va matematik modelni tuzilishi.
Ai ta nuktada mos ravishda ai(i=1,m) birlikdan mavjud yukni, Bj ta punktga bj (j=1,m) birlikdan qilib taksimlash kerak. Ai(i=1,m) punktdan bir birlik yukni Bj (j=1,n) punktga yetkazib berish uchun cij-sum xarajat kilinadi.
Yuk tashishini shunday rejasini tuzingki iste‘molchining ehtiyoji to‘la kondirilsin va yuk tashish uchun sarf bo‘ladigan xarajat eng kam bo‘lsin.
i chi punktdan j chi punktga tashib boriladigan yuk miqdorini xij deb belgilab olsak transport masalasining matematik modelini quyidagicha tuzib olish mumkin:
xij=ai, (i=1,m) (1)
xij=bj, (j=1,n) (2)
xij0 (i=1,m, j=1,n) (3)
Zmin= cij xij (4)
Bu yerdagi (1) shart xar bir ishlab chikaruvchi punktlardagi maxsulot tula taksimlansin,(2) esa xar bir is‘temol kiluvchi punktning talabi tula kondirilsin. Maxsulotni tashish uchun sarf kilinadigan umumiy transport xarajatlari (4) chiziqli funktsiya orkali ifodalanadi.
Agar (1)-(4) transport masalasida
ai = bj
tenglik urinli bo‘lsa, bu transport masalasining yopiq modeli deyiladi. transport masalalari asosan jadvallar yerdamida yechiladi. Berilganlardan foydalanib transport masalasining boshlangich tayanch rejasi tuzib olinadi.
|
| |
