Boshqarmasi

37 
Yangi mavzuni yoritish 
 
Guruhlarda ishlash. Yangi mavzuni tahlil qilish 
 
Darsni yakunlash 
 
Uyga beriladigan topshiriqlar 
 
Darsning borishi 
1. Tashkiliy qism: 
O‘quvchilar bilan salomlashish, davomatni aniqlash 
2. O‘tgan mavzuni so‘rash 
 
“Tushunchalar tahlili” metodi 
Tushunchalar 
Sizningcha bu tushunchar har qanday 
ma’noni anglatadi 
Qo‘shimcha 
ma’lumotlar 
Modda miqdori 
Molar massa 
Molekulyar 
tuzilishli 
Nomolekulyar 
tuzilishli 
Masalalar yechish: 
a) 17 g kumush nitratning modda miqdorini toping? 
b) 120,2 g bariy fosfatning modda miqdorini toping? 
c) Misning nisbiy atom massasi 64 ga teng. Bir atom misning grammlar hisobidagi 
miqdorini aniqlang? 
d) Natriyning nisbiy atom massasi 23 ga teng. Bir atom natriyning grammlar 
hisobidagi massasini aniqlang?
 
 
3. Yangi mavzuni tushuntirish: 
1) Qonunning ta’rifini va undan kelib chiqadigan xulosalarni aytish: 
Avogadro o‘zining kuzatishlari asosida 1811-yilda quyidagi qonunni
yaratdi.
Bir xil sharoitda (bir xil bosim va haroratda) teng hajmdagi turli gazlarning 
molekulalari (atomlari) soni teng bo‘ladi. Avogadro qonunidan ikkita xulosa kelib 
chiqadi. 

38 
1. 
Normal sharoit (T=273 K, P=101,325 kPa) da har qanday gazsimon 
moddaning “1 mol” miqdori 22,4 l hajmini egallaydi va bunga gazlarning molyar 
hajmi deyiladi.
V
molyar
=V M=22,4 mol/l holida belgilanadi. 
Bu xulosaga ko‘ra: 1 mol H
2
gazi va boshqa gazlar normal sharoitda 22,4 l 
hajmga ega. Ularning 10 moli 224 l, 0,1 moli esa 2,24 l hajmni egallaydi. 
2. Gazsimon moddaning hajmi va miqdori uning tarkibidagi zarracha (molekula, 
atom)lar soniga bevosita bog‘liqdir. Shunga ko‘ra har qanday moddaning “1 mol” 
miqdori tarkibida 6,02·10
23
ta zarracha (molekula, atom) bo‘ladi. Bu Avogadro 
soni deyilib, N
A
= 6,02·10
23
holida yoziladi.

Download 4,97 Mb.