“Iqtisodiyot va innovatsion texnologiyalar” (Economics and Innovative Technologies) ilmiy elektron jurnali
http://iqtisodiyot.tsue.uz/journal
356
Raqamli iqtisodiyot sharoitida jahon bozoridagi yirik,
o‘rta va kichik biznes sub’ektlari
o‘
zlarining masofadan ham boshqarsa b
o‘
ladigan vazifalarini
maksimal darajada raqamli
texnologiyalar, xususan bulutli hisoblash texnologiyalariga
o‘
tkazayotgan ekan, bu jarayonda
albatta ularning tijoriy yoki kompaniya siri b
o‘lmish ma’lumotlarning himoyalanganligi
muhim ahamiyatga ega.
Bulutli hisoblash texnologiyalari sohasida faoliyat yurituvchi provayder kompaniyalar
ham
o‘
z
o‘
rnida
o‘
zlari taklif etayotgan xizmatlarning raqobatbardosh va xaridorgir b
o‘
lishi
uchun uning xavfsizligini
maksimal darajada
ta’minlaydilar. Umuman olganda bulutli
texnologiyalardan foydalanish jamoaviy, xususiy va
gibrid holatidagi uch xil k
o‘
rinishda
amalga oshiriladi (5-rasm).
5-rasm. Bulutli texnologiyalardan foydalanishning turli k
o‘
rinishlari
Manbaa: Rasm mualliflar tomonidan ishlab chiqilgan.
Bulutli xizmat k
o‘
rsatuvchi provayderlar texnologiyalarni jismoniy jihatdan himoya
qiladi. U apparat (serverlar,
marshrutizatorlar, kabellar va boshqalar) ruxsatsiz kirish,
aralashuv,
o‘g‘
irlik, yon
g‘
in, toshqin va hokazolarga qarshi va buzilish ehtimolini
minimallashtirish uchun zarur materiallar (himoya t
o‘
rlari kabi)
yetarlicha mustahkam
b
o‘
lishini ta
’
minlaydi. Bugungi kunga kelib, bulutli xavfsizlik sohasidagi eng yaxshi
mutaxassislik kompaniyasi AQShning Cloud Security Alliance (CSA) hisoblanadi.
Tashkilot
bulutli hisoblashda xavfni baholashda e
’
tiborga olinadigan yuzlab holatlar va eng yaxshi
amaliyotlarni
o‘
z ichiga olgan q
o‘
llanmani muntazam ravishda
yangilab borib, chop etadi.
Asosan bulutli texnologiyalarning xavfsizligiga ikki xil turdagi omillar xavf soladi. Ular