|
Buxoro davlat pedagogika instituti pedagogika va ijtimoiy fanlar fakulteti
|
| bet | 6/9 | | Sana | 09.01.2024 | | Hajmi | 0,69 Mb. | | #133471 |
Bog'liq Chervyakli va reykali uzatmalarni chizish sevinch5-jadval
m
|
q
|
z1
|
2,0; 2,5; 3,15;
|
8,0; 10;12,5;
|
1; 2; 4.
|
4,0; 4,5; 6,3; 8,0.
|
16,0; 20.
|
1,25; 1,6.
|
1,25; 16,0; 20,0.
|
Chervyak o`ramining ko`tarilish burchagini shu bo`lish diametri bo`yicha aniqlash mumkin;
tgγ=(Ptz )/(π d )=πmz /πmq=z /q.
yoki jadvaldan tanlash mumkin.
Demak, chervyak diametri koeffisiyentining qiymati oshishi bilan o`ramning ko`tarilish burchagi kamayadi,natijada vint-gayka nazariyasiga asosan uzatmaning f.i.k kamayadi.
Chervyakning tashqi diametri d =d +2h =d +2m; chervyakning o`ram osti diametri d =d -2hf1=d -2,4m.Chervyak o`ramining uzunligi, chervyakning qirqim soniga hamda siljish koeffisiyentiga nisbatan jadvaldan tanlanadi.Chervyak o`ramining uzunligi v1, mm.
6-jadval
X-siljish koeffisinti
|
Z1
|
1; 2
|
4
|
-1.0
|
v1≥(10,5+z2)m
|
v1≥(10,5+z2)m
|
-0.5
|
v1≥(8+0,006z2)m
|
v1≥(9,5+0,009z2)m
|
0
|
v1≥(11+0,006z2)m
|
v1≥(12,5+0,009z2)m
|
+0.5
|
v1≥(11+0,01z2)m
|
v1≥(12,5+0,1z2)m
|
+1.0
|
v1≥(12+0,1z2)m
|
v1≥(13,0+0,1z2)m
|
Ilova: Freza yordamida kesilgan cherveyaklar uchun m>11mm bo`lganda v1 qiymati 25mmga, m=10-16mm bo`lganda v1ni 35….40mmga oshiradi.
Chervyakli g`ildirakni asosiy geo`letrik o`lchamlaridan biri tish bo`luvchi aylanasining diametri d2=mz2 bunda; z2-chervyakli g`ildirak tishlar soni. Quvvat uzatadigan uzatmalar uchun z2min=26-28. Asosan z2=32-63 olinadi, lekin z2<80 bo`lishi kerak z2 ni qiymati oshishi bilan chervyakli g`ildirak diametri kattalashadi, tayanchlar o`rtasidagi masofa oshadi, bu esa chervyakni deformasiyasini oshirish mumkin.
G`ildirak tishlarini balandligi oyoqchasini va kallagini balandligi ha2=m; hf2=1,2m.
Chervyakli g`ildirak tashqi va tish osti diametrlar:
da2=d2+2ha2=d2+2m df2=d2-2hf2=d2-2.4m
eng katta tashqi dio`letr
dat2≤da2+
G`ildirak eni
z1=1, z1=2 bo`lganda v2≤0.75da1
z1=4 bo`lganda v2≤0.67da1
Chervyakli g`ildirakni qamrov burchagi 2δ;
O`qlararo masofa
Standart yopiq uzatmalar uchun a ning qiymat mm, xisobida; 40,50,63,80,100,125,160,200,250,315,400,500. Nostandart yopiq uzatmalar uchun o`qlararo masofa qiymatni Ra40 qatordan olish mumkin. Ilashish modulining taxminiy qiymatni formula yordamida aniqlash mumkin. Quvvat uzatadigan uzatmalar uchun q/z2=0,12….0,14, bundan
Aniqlangan modul qiymatni standart bo`yicha yaxlitlab olinadi. Aniqlangan amning qiymatni standart qatorga yoki Ra40 qatorga keltirish uchun siljitish koeffisiyenti ishlatiladi, bunda o`qlararo masofani butun son bo`lishi ta’minlanadi.
Siljitish koeffisiyenti chervyak uchun ishlatilmasdan, faqat chervyakli g`ildiraklar uchun ishlatiladi. Bunda o`qlararo masofa qiymati aniqlangach, siljish koeffisiyenti
X= /m-0,5(q+z )
=0,5(q+z +2x).
Siljish koeffisiyenti ishlatilganda g`ildirak diametri quyidagicha aniqlanadi:
d =d +2m+2xm d =d -2,4m+2xm.
G`ildirakning qolgan o`lchamlari o`zgarmaydi. G`ildirak tishlarining kesishish jarayenida tish osti kesilmasligi hamda tish uchi uchqur bo`lmasligi uchun siljish koeffisiyentining qiimati x=0,7 bo`lishi kerak (kamdan-kam 1,0.)
Uzatmada aωm,q qiymatlari berilgan bo`lsa (3) formula yordamida siljish koeffisiyent x ni qiymatlarni o`zgartirib z2 va u ning xar xil qiymatlarni olish mumkin. Natijada bitta korpusda xar xil uzatish sonlarini olish mumkin.
Uzatish soni, u. Uzatmada chervyak o`z o`q atrofida bir marta aylanganda, chervyakli g`ildirak kirimlar soni z1 ga bo`raladi. Chervyakli g`ildirak o`z o`q atrofida tuliq bir marta aylanishi uchun chervyak z2/z1 marta aylanishi shart, shuning uchun
Bunda z1 tishli uzatmalardagi yetaklovchi tishli g`ildirakdek olinmoqda. Lekin z1=1;2;4 bo`lganligi uchun, bir pog`ona uzatmada uzatish soni u ni qiymati nisbatan katta bo`lishi mumkin. Quvvat uzatadigan uzatmalar uchun uzatish sonini standart qiymatlari u: 8; 10; 12.5; 16;20; 25; 28; 31.5; 40; 50; 63; 80. Uzatishlar uchun u≥63 olish tavsiya etilmaydi, chunki bunda uzatmaning f.i.k keskin ravishda kamayadi. Knematik uzatmalar uchun u≥300 olish mumkin.
Uzatmada uzatish soni u chervyak kirim soni z1 chervyakli g`ildirak tishlar soni z2, xamda q koeffisiyent o`rtasidagi bog`lanish jadvalda berilgan
|
| |
