Testlardan namunalar:
2.1.1-masala.Motorli qayiq birinchi marta oqim bo’yicha 60 km ,oqimga qarshi 30 km yurish uchun 7 soat sarfladi.Ikkinchi marta oqim bo’yicha 30 km va oqimga qarshi 20 km yurish uchun 4 soat sarfladi.Motorli qayiqning turg’un suvdagi o’rtacha tezligi va oqimning tezligi topilsin.
A)12,5 va 2,5 B)13 va 3 C)10 va 2 D)10,5 va 2,8
Yechish:Qayiqning turg’un suvdagi o’rtacha tezligi x km , oqim tezligi y km/soat , qayiqning oqim bo’yicha tezligi (x+y) km/soat , oqimga qarshi tezligi (x-y) km/soat.
1)Qayiq oqim bo’yicha 60 km ni soatda , oqimga qarshi 30 km ni soatda yuradi . Qayiq oqim bo’yicha 60 km , oqimga qarshi 30 km yurish uchun
soat sarf qilgan.
2)Qayiq oqim bo’yicha 30 km ni soatda , oqimga qarshi 20 km ni soatda yuradi.Qayiq oqim bo’ylab 30 km ni, oqimga qarshi 20 km yurish uchun
soat sarf qilgan .
Bu ikki tenglamadan quyidagi sistema hosil bo’ladi.
Bunda deb belgilasak:
1-tenglikni -1(yoki 2) ga, 2-tenglikni 2 (yoki -3) ga ko’paytirib qo’shib quyidagini hosil qilamiz 10v=1,v=; 30u=2 , u=u bilan v ning qiymatini o’rniga qo’ysak : sistemani hosil qilamiz va uni yechsak: x=12,5 , y=2,5
Javob: A; qayiqning turg’un suvdagi tezligi soatiga 12,5 km ,oqim tezligi soatiga 2,5 km.Abituriyent bu masalani ishlashda yuqoridagi usuldan foydalansa, qisqa vaqtda aniq natijaga erishadi.
|
